Het antwoord op de crisis komt uit Griekenland
Is het noodlijdende Griekenland het begin van een nieuw Europa? Op de puinhopen van de failliete groei-economie ontstaan alternatieven waarbij de burger weer de baas wordt over vraag en aanbod. Lokaal en sociaal; de economie van de kleinste eenheid.
De zogenaamde 'aardappelbeweging' wijst de weg naar een revolutionair nieuw model, dat door de overheid mede gefaciliteerd wordt. Lokaal en sociaal, ongrijpbaar en 'ongraaibaar' voor termijn- en tussenhandel. In de no intermediairies (weg met de tussenhandel) economie wordt de burger eigen baas over vraag en aanbod. Na de tragedie van het oude euromodel is het huidige Griekenland het toneel van een andere economie: de economie van de kleinste eenheid. Ontstaat hier, van onderop, het nieuwe Europa?
reacties op aflevering
"Uitzending over Griekenland inspireert"
De uitzending 'Het antwoord op de crisis komt uit Griekenland' valt in de smaak bij vele twitteraars. Om verschillende redenen. Lees een selectie van reacties op de aflevering die via Twitter binnenkwamen.
Is noodlijdend Griekenland het begin van het nieuwe Europa? Wordt de wieg van de democratie ook de wieg van een andere economie? Eén op de vier Grieken is baanloos, de jeugdwerkloosheid nadert de 60% en de koopkracht van de gewone burger is met gemiddeld 30% gedaald. Maar juist dat dwingt tot anders denken. Want op de puinhopen van de failliete groei-economie ontstaat een werkbaar alternatief.
Crisis maakt creatief. In de zeven magere jaren sinds de start van de laagconjunctuur in 2007 is de veranderende economie al in een aantal nieuwe gedaantes verschenen. Met name de sociale economie oftewel de ‘verenigingseconomie’ gooit in de Tegenlichtreeks hoge ogen. Opmerkelijk genoeg komt dit nieuwe economische model nu in Griekenland tot volle wasdom, vooral rondom Thessaloniki, de tweede stad van het land. Elias Tsolakidis, voorman van de zogenaamde ‘aardappelbeweging’, verwoordt het mooi: ‘"We willen niet meer leven in een droom die door iemand anders is betaald."
bijlagen
visie van Sedláček
het boek in veertien min of meer letterlijke citaten
Er is dan ook van onderop een nieuwe ordening van vraag en aanbod aan het ontstaan. De aardappelbeweging wordt gevormd door een groep producenten en vrijwilligers die rechtstreeks aan de Griekse consument leveren. Zonder enige tussenhandel en 30% goedkoper! De beweging staat in het centrum van een waaier aan publieke initiatieven die zich fel verzetten tegen de uitverkoop van Griekenland. Daarin o.a. het burgerinitiatief 136 (verzet zich tegen verkoop van het publieke waternet), het sociale toneel van het Nationale Theater Noord Griekenland (treedt op voor voedsel dat direct wordt doorgesluisd naar kindertehuizen), de farm school, nieuwe landbouwcoöperaties en zelfs ster-activiste Naomi Klein.
biografieën
Tomáš Sedláček
Biografie en Tegenlicht Talk van eigenzinnig econoom Sedláček. Bekijk vanaf 2 september een uitgebreide samenvatting (15 minuten) van het interview dat we met hem hadden.
Yiannis Boutaris, de burgemeester van Thessaloniki, momenteel ook niet breed in de fondsen, is blij met deze initiatieven. Lokaal ontstaat hier een rolmodel economie die de rest van Europa in de komende jaren langzaam maar zeker zal gaan veroveren. Dat is ook de overtuiging van de jonge Tsjechische econoom Tomás Sedláček (adviseur van Vaclav Havel) die in zijn boek 'De economie van goed en kwaad' de crisis begroet als verandermachine. Volgens hem wordt het hoog tijd dat onze op cijfer- en groeifetisjisme doorgeslagen economie weer meer oog krijgt voor geschiedenis, moraal, rust, voldoening en vooral: het welzijn van de mensen.
Regie: Alexander Oey
Research: Nikolas Leontopoulos / William de Bruijn
Productie: Jenny Borger
reacties op aflevering
Zeg nooit nooit: Argentinië 10 jaar na het bankroet
Tegenlicht maakte tien jaar geleden twee afleveringen op het dieptepunt van de economische crisis in Argentinië. Argentijnen lieten zien hoe zij de crisis doorstonden en welke creatieve trucs werden ingezet om te overleven.
Goldman Sachs en de vernietiging van Griekenland
Goldman Sachs hielp Griekenland om boven zijn stand te leven. Het leverde de Amerikaanse investeringsbank honderden miljoenen op en het was het begin van de ondermijning van de euro.
Het wonder van Baskenland
Tegenlicht bivakkeert in het Baskische stadje Mondragón, waar het overgrote deel van de bevolking werkt in coöperaties. Elke werknemer is er mede-eigenaar en men beslist samen welke keuzes het bedrijf moet maken. Met succes, ook in deze economisch harde tijden. Mondragon maakt hoogtechnologische producten en is als 7e grootste bedrijf van Spanje uitgegroeid tot een multinational met vestigingen over de hele wereld.
Een Griekse tragedie
Overleven op het Griekse platteland