hoe jouw nieuwe kleding voor ontbossing zorgt

Terwijl de wereld met vallen en opstaan verduurzaamt, verandert er in de wereld van de grote modemerken maar weinig. De problemen die de kleding- en schoenenindustrie veroorzaken waren sowieso al niet gering:

•  De sector zorgt voor 4 procent van de wereldwijde broeikasgasuitstoot;
• De sector verbruikt zoveel water in het maakproces dat er soms zelfs drinkwatertekorten ontstaan in katoenproducerende landen;
• De sector draagt met polyester producten bij aan plastic vervuiling en het in stand houden van grote olieraffinaderijen;
• Veel chemische middelen lekken tijdens het maakproces weg en vervuilen de natuur;
• En last but not least: de sector buit nog altijd mensen uit in landen in het globale Zuiden door ze veel te weinig te betalen en veel te lang te laten werken in onveilige omstandigheden;

Onlangs konden H&M en Zara daar (opnieuw) aan toevoegen: illegale ontbossing, landroof en geweld tegen de lokale bevolking. De Britse milieuorganisatie Earthsight ontdekte na een jaar grondig onderzoek dat Zara- en H&M-katoen afkomstig is van illegale katoenplantages uit het Braziliaanse natuurgebied Cerrado. Dat ontdekte Earth Sight na analyse van onder andere satellietbeelden, gerechtsdocumenten en handelsdata.

De twee grote bedrijven daar, SLC Agricola en de Horita Group, maken zich schuldig aan landroof, geweld tegen de lokale bevolking, corruptie en schendingen van mensenrechten. SLC Agricola en de Horita Group behoren tot de grootste katoenproducenten van het land en zijn eigendom van een paar van de rijkste Braziliaanse families: de Logemann-familie en de Horita-familie. 

De illegale ontbossing in het Cerrado-gebied, naast de Amazone een belangrijk en groot natuurgebied in Brazilië, nam vorig jaar naar schatting met 43 procent toe. Volgens het rapport wordt het gebied nu opgeofferd aan de industriële landbouw om de Amazone, dat meer onder een vergrootglas ligt, te sparen.

‘Hoewel we allemaal weten wat soja en rundvlees hebben gedaan met de Braziliaanse bossen, is de impact van katoen grotendeels onopgemerkt gebleven’, valt te lezen in het rapport. ‘Consumenten weten waarschijnlijk niet dat hun kleren, handdoeken en beddengoed bijdragen aan de ellende van de lokale bevolking en de ecosystemen in de Cerrado.’

de Samba-schoen

Eerder al in 2021 bleken merken als Adidas, Nike, Prada, Ralph Lauren, Tommy Hilfiger en New Balance bij te dragen aan de ontbossing van de Amazone. Het leer van deze schoenenproducenten was afkomstig van koeienboerderijen waarvoor grote stukken Amazone-gebied werden platgebrand. 

Nederlanders kopen gemiddeld 50 nieuwe kledingstukken per jaar. Kocht de wereld in 2015 nog zo’n 62 ton aan kleren en schoenen, in 2030 is dat meer dan 100 ton als de groeitrend doorzet, zegt Milieu Centraal. Het aantal mensen op de wereld groeit nog steeds, alsook de groep mensen met een middeninkomen, én het aantal mensen dat kleding behandelt als wegwerpproduct.