Slag aan de Donau
Geen migranten, de pers aan banden en een universiteit die tot staatsvijand is verklaard: dit is het Hongarije onder premier Viktor Orbán. In Boedapest staat een universiteit, opgericht en gefinancierd door de miljardair George Soros, om de waarden van een ‘open samenleving’ te propageren. Maar juist die gepropageerde West-Europese waarden als de scheiding der machten, vrije media en vrijheid van onderwijs staan in aanloop naar de verkiezingen op 8 april onder druk.
reacties op de uitzending
'Universele mensenrechten en democratie in de verdrukking.'
In de uitzending 'Slag aan de Donau' een analyse van de keiharde strijd tussen Orbán en Soros. Kijkers reageerden met ongeloof, kritiek, begrip en afschuw op de harde Hongaarse strijd tussen globalisering en nationalisme.
Algemeen wordt aangenomen dat de zittende populaire én populistische premier Orbán met overmacht zal winnen, maar niets is zeker. De sfeer in Hongarije is sinds de val van de muur in 1989 radicaal omgeslagen. Miljardair, speculant en filantroop George Soros vatte destijds het plan op om de overgang van de Sovjet-dictatuur naar een open, democratische samenleving vorm te geven en financieel te ondersteunen. Een belangrijke rol zag hij weggelegd voor een op te richten universiteit: de Central European University in Budapest. Hij rekruteerde hiervoor studenten uit meer dan twintig voormalige Sovjetstaten. Zij moesten de toekomstige intellectuele elite vormen die de democratie en een open samenleving in de voormalige communistische landen zou gaan beschermen en vormgeven.
Kom naar de Tegenlicht Meet Up
Nu, een kwart eeuw na de lancering, is de Central European University en George Soros in het bijzonder door de nationalistische regering van Orbán tot staatsvijand verklaard. Recent gingen 70.000 Hongaren de straat op om hiertegen te protesteren, maar Orbán is vooralsnog nog niet teruggefloten door Europa. Het gevecht van de nationalistische regering tegen een instituut dat een ‘open samenleving’ voorstaat is typerend voor de bredere ontwikkeling in Midden- en Oost-Europa. Want ook in Oostenrijk, Polen, Tsjechië, Slowakije en Bulgarije winnen nationalistische partijen de verkiezingen. Het roept de vraag op wat er is misgegaan. Heeft het Westen het verlangen naar een eigen identiteit en het populisme in Midden-Europa onderschat?
Regie: Jos de Putter
bijlagen
De democratie van Ivan Krastev
In de uitzending 'Slag aan de Donau' komt de politicoloog Ivan Krastev aan het woord. Wie is hij?
De moral panic van de Hongaren
In Midden- en Oost-Europa heerst morele paniek: het gevoel dat de wereld die je kent niet meer bestaat. Hoe valt dat te verklaren?
George Soros - Hongaarse filantroop en multimiljardair
Orbáns opmars
Tot ongenoegen van de EU vaart de Hongaarse premier Viktor Orbán een populistisch-nationalistische koers. Hij ageert onder meer tegen de door George Soros gefinancierde Central European University. Zondag 8 april zijn er verkiezingen.
meer zoals 'Slag aan de Donau'
Frau Merkel
Wie is Angela Merkel en is zij werkelijk de hoop van heel Europa?
Wij zijn het volk
Verontwaardigde Duitsers zijn boos op Angela Merkels vluchtelingenbeleid. Wie zijn deze mensen? En wat is die steeds luider klinkende stem van de voorheen zwijgende meerderheid?
Uitdagers van de democratie
Hoogste tijd om onze democratie opnieuw uit te vinden.
elke maandag per mail alle updates
Op de hoogte blijven van VPRO Tegenlicht? Abonneer je op de nieuwsbrief en ontvang wekelijks het laatste nieuws, achtergronden en extra's bij de uitzendingen.
like VPRO Tegenlicht op Facebook
Ga naar Facebook