Het budget dat Brussel beschikbaar stelt voor de bewaking van de Europese grenzen is de laatste jaren met miljarden gestegen. De reden: terrorisme en het toenemende aantal vluchtelingen. Nieuwe surveillance-technologie is een groeimarkt die letterlijk aan terrein wint door deals die Brussel met zogenoemde derde landen afsluit: In navolging van de Turkije-deal worden nu ook afspraken gemaakt met landen als Niger en Soedan en, als het aan de huidige EU-voorzitter Malta ligt, zo snel mogelijk ook met Libië. Geld, kennis en technologie in ruil voor het verleggen van grenzen van Europa.
reacties op aflevering
'Ik heb hier geen antwoord op'
Begrip, scepsis en boosheid. Dat zijn de gevoelens die bij de kijkers naar boven komen over de situatie in Niger. Want 'geld geven helpt eigenlijk niet' en 'corruptie in Afrika moet worden aangepakt'. Maar eigenlijk heerst er vooral verbazing: 'Ik heb hier geen antwoord op', wordt er gezegd.
Europa heeft 50.000 kilometer buitengrens, zeewater meegerekend. Dat is ruim 15 keer zoveel als de grens tussen de Verenigde Staten en Mexico, waar de nieuwe Amerikaanse president Donald Trump een muur wil bouwen. Ook in Europa verrijzen de laatste jaren hekken en muren aan de grenzen, zichtbaar en onzichtbaar.
bijlagen
Niger en de buitengrens van Europa
In de Tegenlichtaflevering 'Superfort Europa' reist regisseur Shuchen Tan, om de zuidelijke grens van Europa te onderzoeken, naar één van de armste landen ter wereld: Niger. Maar wat is dat eigenlijk voor een land?
Veiligheid te koop
VPRO Gidsartikel
De gezichten van 'Superfort Europa'
In 'Superfort Europa' zien we onder anderen de president van Niger, de burgemeester van Agadez en een journalist met een eigen radiozender. Wij stellen ze aan je voor.
Europa’s zuidgrens ligt midden in Afrika
De Correspondent
grensbewaking
Douane- en politiediensten aan onze buitengrenzen en de ring van zogenoemde ‘derde landen’ om de Europese Unie heen, worden getraind in moderne grensbewaking. Steeds meer geld, energie en materiaal wordt ingezet om vluchtelingen buiten te houden, en Europa veilig te houden. Door angst voor terroristen onder de vluchtelingen zijn migratie- en veiligheidsbeleid sinds de aanslagen in België, Frankrijk en Duitsland immers bijna onlosmakelijk met elkaar verbonden geraakt.
strategisch belang
Een land als Niger, volgens de Verenigde Naties het allerarmste land ter wereld, kreeg afgelopen jaar plots bezoek van de Duitse bondskanselier Angela Merkel, de hoge vertegenwoordiger voor Buitenlandse Zaken en Veiligheid van de Europese Unie Federica Mogherini en onze eigen minister van Buitenlandse Zaken Bert Koenders.
Wat is het strategische belang van deze Sahel-staat voor Europa? Net als hun buurlanden moeten zij migranten voor ons afschrikken, tegenhouden en terugnemen. Voor deze landen op hun beurt is migratie een sterk middel om te onderhandelen over Europees geld. Zo worden de grenzen van Europa steeds verder naar buiten verlegd.
Met: Martin Pedersen Martin Lemberg-Pedersen (Deense onderzoeker aan de Aalborg University), Ibrahim Diallo (journalist/directeur Radio Sahara), Olivier Neola (adjunct-hoofd van de missie EUCAP Sahel Niger), Rhissa Feltou (burgemeester van Agadez) en President Mahamadou Issoufou, staatshoofd van Niger.
Regie: Shuchen Tan
Research: William de Bruijn en Marijntje Denters
Productie: Sharon Yosef
meer zoals 'Superfort Europa'
Het Veiligheidscomplex
Bent u groen, oranje of rood, bent u verdacht of heeft u niets te verbergen? Hoe illegale immigrantenretoriek zorgt voor het geld om het veiligheidscomplex te perfectioneren.
Italiaanse lente
Een gedreven burgemeester die alle vluchtelingen met open armen ontvangt.
Zero days
Tegenlicht neemt je mee in de handel van 'zero days', onbekende lekken in software of op het internet. Een strijd tussen 'white hat' en 'black hat' hackers bepaalt onze online veiligheid.
Superfortress Europe
watch the English version