Publicaties

Is de graaicultuur het resultaat van een weeffout in de markteconomie? Is de Occupy-beweging serieus te nemen? Over deze en andere vragen wordt vrijdag 2 december gedebatteerd in Den Haag. VPRO-programmamaker Kees Brouwer discussieert mee.

Terwijl grote delen van Afrika nog steeds worden geteisterd door hongersnood, gaan grote stukken vruchtbare landbouwgrond in dit continent in de uitverkoop.

In 2005 bracht een vredesakkoord een einde aan de decennialang slepende burgeroorlog in Soedan, die miljoenen inwoners het leven kostte. Zes jaar later mocht de bevolking zich in een referendum uitspreken over de positie van Zuid-Soedan. Een overweldigende meerderheid stemde voor een onafhankelijke staat, die op 9 juli 2011 werkelijkheid werd. Maar ondanks het vredesakkoord en de onafhankelijkheid blijft de regio door conflicten verscheurd.

‘Landjepik wordt wereldwijd een steeds groter en urgenter probleem,’ waarschuwde Oxfam Novib in september. Sinds 2001 is wereldwijd al 227 miljoen hectare grond in ontwikkelingslanden verkocht of verpacht. Een van de hot-spots voor deze grootschalige handel is Zuid-Soedan.

De VPRO Gids sprak met Phil Heilberg

Deze week in Tegenlicht: op bezoek bij een Amerikaanse investeerder in Zuid-Soedan, die bijna een miljoen hectare land wil kopen. Wat bezielt Phil Heilberg?

The Non-Global Global Crisis of 2008-2011

‘Alles kan anders,' zei de Spaanse socioloog Manuel Castells in deze Globaliseringslezing op 2 december 2011 in Felix Meritis in Amsterdam.

Hoge voedselprijzen zorgen voor toenemende onrust in de wereld. Is er simpelweg te weinig voedsel voor te veel mensen of zijn in snelle winst geïnteresseerde speculanten de oorzaak van de stijgende prijzen?

‘De prijzen op de Chicago Board of Trade zijn niet degene die de boer ontvangt voor zijn oogst of die de arme in een buitenwijk van Jakarta betaalt voor zijn kilo rijst,’ stelt de Belg Olivier de Schutter, de speciaal rapporteur van de Verenigde Naties.

Een historisch hoge voedselprijs vormden in januari een van de aanleidingen voor felle protesten in Tunesië. Uiteindelijk leidden de opstanden tot het einde van het 23-jarig bewind van president Zine El Abidine Ben Ali.

Beleggingsadviseur Ruud van Megen vertelt hoe Kees het de afgelopen maanden als speculant heeft gedaan. Met hulp van Ruud stelde Kees voor de uitzending 'De voedselspeculant' een portefeuille samen van voedselbeleggingen, met als enige doel een zo hoog mogelijk rendement.

Britse regeringsadviseurs lopen rond met Money & Speed app op zak

Eric Scott Hunsader gaf een presentatie op Downing Street 10. Hij kreeg een inkijkje in de Londense cabinet rooms en in de tas van de topadviseur die hem had uitgenodigd. Die bleek de trotse gebruiker van de Tegenlicht Money & Speed app te zijn.

VPRO Gidsartikel

Sinds enkele jaren hebben grondstoffen een enorme aantrekkingskracht op speculanten. Dit leidt tot hogere voedselprijzen en bij tientallen miljoenen mensen zelfs tot armoede en honger. Ongewenste praktijken, volgens de paus en Sarkozy. De VPRO Gids sprak een van de schuldigen: filmmaker Kees Brouwer.

Decennialang was de Community Futures Trading Commission (CFTC) een waakhond zonder tanden. Sinds dit jaar is zij agressiever en ziet ze scherp toe op de futuresmarkten.

Tegenlicht volgt twee jonge ondernemers die Chinees toptalent naar Nederland halen. Na een intensieve selectiestrijd tussen tientallen kandidaten mogen er uiteindelijk vijf in Nederland aan de slag.

Verslag debat 'Nederland buiten kennis'

Nederland kan niet zonder brains. Maar hoe maken we Nederland aantrekkelijk voor toptalent uit binnen- en buitenland? Wetenschappers en ondernemers gingen daarover in discussie tijdens een door de KNAW en Tegenlicht georganiseerd debat.

Tegenlicht belegt in tarwe

"Mijn honger naar winst wordt keihard afgestraft. Aan het einde van mijn zoektocht sluit ik mijn portefeuille met een verlies van 31,07 procent en dat is 1553,35 euro." In de uitzending ‘De voedselspeculant’ maakte regisseur Kees Brouwer bekend hoeveel hij uiteindelijk heeft overgehouden aan zijn inleg van 5000 euro in landbouwproducten. Over zijn rol als speculant zegt hij: "Ik kan dit spelletje maar beter aan de echte speculanten over laten."

Behalve Tegenlicht besteedden ook de VPRO-programma's Goudzoekers en Labyrint recentelijk aandacht aan wetenschap en innovatie in Nederland. Bekijk hier hun uitzendingen.