De voormalige milieu-activist en schrijver Paul Kingsnorth heeft zich teruggetrokken in Ierland op een zeldzaam ongerept deel van de aarde. Je zou kunnen zeggen aan het einde van de wereld . Een portret van een eindtijd denker die desondanks de hoop niet opgeeft en blijft geloven in de kracht van natuur.
Denker en schrijver Paul Kingsnorth stond al vroeg op de barricades als natuurbeschermer. Zowel dichtbij huis in Engeland als aan de andere kant van de wereld in Papua-Nieuw-Guinea verzette hij zich tegen de onstilbare honger van de globaliserende wereld voor meer land, grondstoffen en spullen. Kingsnorth was een van de kopstukken van de milieubeweging en bereikte met zijn vlammende betogen een groot internationaal publiek. En toen kwam hij tot inkeer. Hij viel van zijn geloof dat de mensheid de wereld kon redden. In zijn gebundelde essays ‘Confessions of a recovering environmentalist’ (2017) beschrijft hij hoe de rekenaars van deze wereld de groene beweging van binnen uitholden en de barricades verruilden voor stropdas en vergadertafels. Het beperken van CO2-uitstoot werd het nieuwe gospel, omdat het meetbaar en te berekenen was. Maar volgens Kingsnorth is dat een illusie. Hij vindt dat de groene beweging van nu de nog overgebleven wilde natuur in een overwinningsroes inruilt voor een windmolenpark of zonnepanelen farm. De strijd is verloren.
bijlagen
De beschaving voorbij
De Britse schrijver en voormalig activist Paul Kingsnorth heeft het opgegeven de aarde te redden. Valse hoop, zegt hij. ‘Ik wil weer naar de aarde luisteren.’
Het klimaatongemak van Paul Kingsnorth
Regisseur Tomas Kaan zocht de schrijver en oud-klimaatactivist Paul Kingsnorth op en maakte er voor Tegenlicht een uitzending over. Chris Kijne spreekt Kaan in deze podcast over hoe hij Kingsnorth op het spoor kwam en hoe ongemakkelijk zijn visie op bijvoorbeeld windmolenparken is.
Kingsnorth trok zich met zijn gezin terug op het Ierse platteland om zelfvoorzienend te leven. Hij richtte het ‘Dark Mountain Project’ op waarbinnen schrijvers, dichters en kunstenaars op zoek zijn naar een andere kijk op het einde van de wereld, uitgaande van de verbondenheid tussen mens en natuur. Hij verruilde zijn gebalde vuist en protesterend stemgeluid voor een innerlijke, literaire zoektocht naar de vraag wat ons tot mens maakt en wat onze plek is op deze magische planeet.
Regie: Tomas Kaan
Research: Henneke Hagen
Productie: Marie Schutgens
meer zoals 'De aarde draait door'
De donut economie
Hoera, de economie groeit weer! We zijn flink aan het shoppen geslagen na de stijging van onze koopkracht. Maar de CO2-uitstoot en de ongelijkheid stijgen helaas net zo hard. Wat is hier aan te doen? De Britse econoom Kate Raworth gebruikt een krachtig beeld voor een nieuwe circulaire economie: de donut. Onze economische activiteiten zouden niet uit de bocht moeten vliegen, maar groeien binnen grenzen, in een ideale cirkel.
Hoe duur is natuur
Alles van waarde is weerloos. Dat geldt zeker voor de natuur, waar we steeds meer van kwijtraken. Voor ons mondiaal natuurbehoud is jaarlijks 300 miljard dollar nodig, maar wereldwijd wordt per jaar slechts 51 miljard dollar opgehaald. Er gaan stemmen op om het natuurbeheer bedrijfsmatig aan te pakken: om natuur te behouden wil men er letterlijk waarde aan toekennen.
Tijdperk van de mens
Hoe de mens in het Antropoceen zelf verantwoordelijkheid kan nemen.
elke maandag per mail alle updates
Op de hoogte blijven van VPRO Tegenlicht? Abonneer je op de nieuwsbrief en ontvang wekelijks het laatste nieuws, achtergronden en extra's bij de uitzendingen.
like VPRO Tegenlicht op Facebook
Ga naar Facebook