Maak t simpel

Van toeslagenaffaire tot woningentekort, van erfpacht tot uitvoeringsorganen. Noem een overheidsdossier en het zit muurvast. Waar de meeste vingers wijzen naar de politiek, wordt de echte reden niet vaak genoemd: we hebben alles te complex gemaakt. VPRO Tegenlicht werpt een blik op vastgelopen dossiers. Kan het ook simpel?
Wat gebeurt er als we er niet met z’n allen in slagen om te ‘ont-compliceren’? Is het überhaupt nog wel mogelijk om de vele kwesties rondom de toeslagenaffaire, stikstof en gaswinning te versimpelen?
VPRO Tegenlicht kijkt mee met verschillende dossiers waarin de overheid vastloopt en zelf niet meer lijkt te weten wat ze doet. De redactie tuurt meewarig uit over een Afsluitdijk waarvan de renovatie langer gaat duren dan de bouw zélf negentig jaar geleden, en bladert mee in documentbestanden van burgers die de dupe zijn van overmatig complexe overheidsregels.
lees meer over deze documentaire
Schrijver Ilja Leonard Pfeijffer ziet in de huidige staat van de overheid vooral een democratie in verval: 'Om het in gewone taal te zeggen; het is een grote clusterfuck.' Vanuit Genua overdenkt hij de risico’s van de toegenomen complexiteit in overheidsbeleid, maar waarschuwt bij de herdenkingstekens voor de ingestorte Morandibrug ook voor al te simpele oplossingen: 'We hebben hier in Genua eigenlijk geen democratie meer.'
Terwijl de politiek fris van vakantie met nieuwe complexe compromissen aan de slag gaat, blijkt het in het land simpeler te kunnen. Zo worden in de plaats Lettele eenvoudige stappen gezet om een bijdrage te leveren aan de oplossing voor de wooncrisis; gedeelde woningen op een voormalig boerenerf. En in het Amsterdamse Slotermeer-West krijgt de wijk een nieuwe impuls. Na talloze rapporten, participatietrajecten en externe adviseurs, besloot een groep kunstenaars in de wijk te gaan wonen. Zij kwamen met een hele eenvoudige aanpak om erachter te komen hoe de wijk het beste verbeterd kon worden: Ze gingen met de bewoners in gesprek.

Abdeluheb Choho
Abdeluheb Choho is algemeen directeur van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. Ook is hij voorzitter van de Stuurgroep van Uitvoeringsorganisaties, die samen de Staat van de Uitvoering uitbrengen elk jaar. Volgens dat rapport zijn de regels te ingewikkeld geworden, waardoor uitvoeringsorganisaties ze niet meer of lastig kunnen uitvoeren.

Roel Schoenmakers
Als onderdeel van het kunstenaarscollectief Cascoland, zette Roel samen met kunstenaar Fiona de Bell een project op in de wijk Slotermeer-West. Het project: er gaan wonen, en zo onderzoeken waarom het 'misgaat' in de wijk. Roel en Fiona ontdekten al snel dat er een rijke, informele economie bestond. Zonder alle rompslomp die gewoonlijk bij ondernemen hoort. Kan dat zomaar? Het antwoord: ja.
aan deze documentaire werkten mee

Martijn Kieft
Martijn Kieft (1972) focust op onderwerpen die raken aan technologie of economie, en het liefst nog de combinatie van die twee. Naast Tegenlicht werkte hij mee aan VPRO-series ‘Jansen & Janssen’ en ‘Goudzoekers’.
regie
Martijn Kieft
research
William de Bruijn
redactie
Ilija Bozovic
Mo Jouhri
Tara Vierbergen
Lotte Schuengel
Julia Veldman
Daan Kuys
Paula Witkamp
Beau Visser
camera
Hans Bouma
Christian Paulussen
Jackó van ’t Hof
Flip Bleekrode
geluid
Pepijn Aben
Jillis Schriel
Mark Witte
Eric Leek
Joris Prakken
editor
Michiel Hazebroek
stem
Sarah Sylbing
productie
Jeroen Beumer
Nina Suijkerbuijk
eindredactie
Geert Rozinga
Jasper Koning
© VPRO 2023
verhalen bij dit thema

Zo kan Nederland minder ingewikkeld
Stikstof, toeslagen en verouderde IT-systemen: het lijkt soms alsof Nederland aan het vastlopen is. Problemen worden niet (snel) opgelost, oplossingen stranden vaak ergens in de uitvoering. Wat is er aan de hand, en komt het nog goed?

Zo werkt onze bureaucratische zorg écht
Het Nederlandse zorgsysteem wordt bedolven onder de bureaucratie. Hoe dat eruit ziet in het echt? VPRO Tegenlicht verzamelde de voorbeelden van ons zorgpersoneel.

Deze bureaucratiebuster haalt mensen uit de schulden
Waarom komen zoveel mensen in Nederland vast te zitten in het systeem? Actieonderzoeker Albert Jan Kruiter weet alles over de bureaucratie. Hij helpt mensen die de dupe zijn van onze uitgeklede verzorgingsstaat. In deze aflevering van Toekomstverkenners laat hij zien dat het ook anders kan.

deze kloofdichters stellen een andere vraag: 'Wat heb jij nodig?'
De kloof tussen arm en rijk in Nederland wordt steeds groter. VPRO Tegenlicht sprak drie lokale initiatieven. Over hoe steeds meer Nederlanders tussen wal en schip vallen. En over hoe zij zich inzetten om de kloof te overbruggen. ‘We zien een steeds bredere groep bij ons aankloppen.’
De toekomst in je inbox
Je bent er bijna...
Om de nieuwsbrief te ontvangen doe je het volgende:
- Open je e-mail en zoek naar een bericht van ons
- Bevestig je e-mailadres
- Je ontvangt nu regelmatig onze nieuwsbrief 🥳
in deze documentaire
Ilja Leonard Pfeijffer
