Na de revolutie
Op de pleinen van Tunis, Tel Aviv en Barcelona kwamen de laatste jaren mensen massaal in protest om verandering te eisen. Maar hoe worden de eisen daarna omgesmeed tot echte verandering?
In de lente van 2011 namen in Spanje grote aantallen demonstranten de openbare pleinen over. Zij eisten stopzetting van de bezuinigingen, de huisuitzettingen en de uitverkoop aan de banken. Ook op de pleinen van Tunis, Kiev, Amsterdam, Cairo, Istanbul en Tel Aviv kwamen de laatste jaren mensen massaal in protest om hun eisen voor verandering kracht bij te zetten. Maar wat gebeurde er na de demonstraties op het plein? Wat zijn de mogelijkheden als de stem van de menigte verstomt? Hoe worden de breed gedragen eisen daarna omgesmeed tot echte verandering? VPRO Tegenlicht spreekt met voormalige pleinactivisten uit Tunis, Tel Aviv en Barcelona over hun keuzes na de massamobilisaties.
reacties bij aflevering
Revolutie is meer dan 'liken'
Veel kijkers zijn enthousiast over het idee om een systeem van binnenuit te veranderen. De jonge vrouwelijke activisten maakten grote indruk. Lees een bloemlezing van de tweets en kijk naar de videoregistratie van de Tegenlicht Meet Up.
Tunesië
In Tunesië is Ons Ben Abdelkarim (26) hoofd van de NGO Al Bawsala, een groep jonge mensen die sinds de revolutie in 2011 het Tunesisch parlement zo kritisch mogelijk volgen. Zij maken documenten en besluiten openbaar, monitoren parlementsleden en proberen daarmee de fragile Tunesische democratie mee op te bouwen.
Lina Ben Mhenni (32) is blogger en activiste van het eerste uur. Tijdens de Tunesische revolutie heeft zij via haar blog, met gevaar voor eigen leven, verslag gedaan van de ontwikkelingen op de pleinen en in de straten die leidden tot de omverwerping van het dictatoriale regime van Ben Ali. Dat is haar niet door iedereen in dank afgenomen en heeft ertoe geleid dat zij nu onder 24 uurs bewaking moet leven. Toch gaat zij onverminderd voort met het publiceren over schendingen van mensenrechten en politiegeweld in Tunesië. Zij vindt dat de idealen van de Tunesische revolutie verkwanseld zijn en dat de echte problemen van armoede en gebrek aan onderwijs niet aangepakt worden.
Tel Aviv
In Tel Aviv vonden in 2011 de grootste sociale protesten in de geschiedenis van Israël plaats, tegen de almaar stijgende kosten van levensonderhoud. Een spontane bezetting van een plein leidde tot een tentenkamp dat maandenlang bleef staan. Mensen van alle politieke, sociale en religieuze achtergronden sloten zich hierbij aan. Bij de laatste grote demonstratie marcheerden een miljoen mensen door de straten, de teerling leek geworpen. Maar de dagen daarna leek alles weer gewoon z’n gangetje te gaan. Wat te doen?
Stav Shaffir (30), één van de gezichten van het protest, besloot toe te treden tot het hol van de leeuw: het Israëlisch parlement, de Knesseth. Haar motivatie is dat als jongeren zich massaal blijven afkeren van de politiek, er niets zal veranderen. Dat wordt niet door iedereen gewaardeerd; voormalige strijdmakkers vinden dat zij haar ziel heeft verkocht.
bijlagen
De Tunesische revolutie
hoe ontstond tunesische revolutie?
De Spaanse Revolutie
hoe ontstond de opstand van 2011?
De Israëlische Revolutie
het protest van 2011
boekentips
wat is een revolutie?
Barcelona
In Barcelona werd na de pleinbezetting een links pact gesloten. Het gevolg hiervan was dat de voorvrouw van de beweging tegen huisuitzettingen werd verkozen tot burgemeester. Ada Colau (41) bestuurt sinds 2015 de tweede stad van Spanje, en wordt daarbij gesteund door een kritische achterban van activisten. Mayors of Change worden zij en de burgemeester van Madrid genoemd, een hoopvolle uitkomst van de manifestaties op straat. Toch is ook daar niet iedereen er gerust op dat de radicale ideeën overeind blijven.
Regie: Nirit Peled
Research: Henneke Hagen
Productie: Jolanda Segers
Eindredactie: Marije Meerman, Doke Romeijn
meer zoals 'na de revolutie'
Back to the square
Een jaar na de euforie op het Tahrirplein is het doel van de demonstranten bij lange na niet bereikt. Het land wordt met harde hand geregeerd en democratie is ver te zoeken. Het ‘oog van de wereld’ is inmiddels vertrokken. Hoe het Egypte sinds 25 januari 2011 is vergaan wordt verteld aan de hand van vijf portretten uit diverse hoeken van de samenleving.
Volk, macht en Varoufakis
Hoe zou een nieuw, werkelijk democratisch bestuurd Europa er volgens Varoufakis uit gaan zien? Hij startte een beweging.
Kolonisten van Hebron
Midden in het centrum van Hebron, een stad van 120.000 Palestijnen, hebben zich 800 Joodse kolonisten gevestigd. Zij worden dag en nacht beschermd door een overmacht aan Israëlische soldaten. De jonge Israëlisch-Nederlandse filmmaakster Esther Hertog huurde er een caravan en filmde er het absurdisme van het dagelijks leven.