Publicaties

Het is alweer meer dan een jáár geleden dat Rusland bruut bij Oekraïne binnenviel. Met dat donkere jubileum op het netvlies begint VPRO Tegenlicht aan het thema van maart: Vrijheidsstrijders.

In deze podcast schetst expert op het gebied van Europese Veiligheid Laurien Crump verschillende scenario’s hoe de Oekraïne-oorlog kan verlopen.

Terwijl het conflict tussen Rusland en Oekraïne doorraast, vindt ook online een strijd plaats tegen Russische propaganda. Met, jawel, memes. Vanuit alle hoeken van de wereld saboteren internettrollen de Russische desinformatie met internethumor, en zamelen ze geld in voor Oekraïne. Maak kennis met de toetsenbordsoldaten van de NAFO: De North Atlantic Fellas Organization.

Terwijl Nederland door de gascrisis aan het verduurzamen slaat, groeit het aantal groene moskeeën. Daarbij worden ze ingegeven door het geloof, maar de gascrisis geeft wel een flinke extra zet. ‘We móéten over twee jaar klimaatneutraal zijn, anders hebben we een probleem.’

De oorlog in Oekraïne gaat over meer dan alleen grondgebied. Het is een frontale aanval op de democratische vrijheid die we jarenlang voor lief namen. In Oekraïne en de Baltische staten zijn vrijheidsstrijders niet bereid om dat op te geven aan Rusland. VPRO Tegenlicht onderzoekt: wat betekent vrijheid eigenlijk? En zijn wij West-Europeanen óók bereid om te vechten voor onze waarden en idealen, voor ons democratische vrijheidssysteem?

Door de energiecrisis zijn de gas- en elektriciteitsprijzen fors gestegen. Consumenten en de overheid hebben steeds minder vertrouwen in energieleveranciers, die de crisis uit kunnen buiten om onnodig hoge winsten te maken. Hoe kan het anders, en hoe kunnen coöperaties daarin te hulp schieten?

De hoge gasprijzen zetten ons aan tot radicale gedragsverandering. Overal in de samenleving duiken groene initiatieven op van mensen op zoek naar nieuwe manieren om ons land van energie te blijven voorzien. Burgers, ondernemers en collectieven strijden voor democratisering van de energietransitie. Hoe zou een andere machtsverdeling eruit kunnen zien? En hoe kunnen we deze geestdrift vasthouden?

Miranda is een van de initiatiefnemers van de tuinen van Brasa: gemeenschappelijk groen in het hart van Amsterdam-Zuidoost.

De energieprijzen zijn sinds 2021 explosief gestegen. Dit heeft wereldwijd tot een energiecrisis geleid die we allemaal voelen. Hoe heeft het zo ver kunnen komen? En hoe komen we hier samen weer uit? VPRO Tegenlicht zet vijf vragen voor je op een rij.

De kloof tussen arm en rijk in Nederland wordt steeds groter. VPRO Tegenlicht sprak drie lokale initiatieven. Over hoe steeds meer Nederlanders tussen wal en schip vallen. En over hoe zij zich inzetten om de kloof te overbruggen. ‘We zien een steeds bredere groep bij ons aankloppen.’

Hoe kun je Oekraïne ondersteunen vanuit Nederland? VPRO Tegenlicht sprak drie intiatieven van Nederlandse bodem over hoe zij op hun eigen wijze Oekraïne proberen te helpen, en over hoe ze daarin steeds verder gaan: 'Wij bestaan zolang de oorlog duurt.'

Deze lente komt het er op aan: beide landen hebben een offensief aangekondigd. Hoe kunnen wij, maar ook jij, Oekraïne helpen in deze beslissende fase?

De oorlog in Oekraïne is zijn tweede jaar ingegaan. Waarom is deze oorlog zo belangrijk? En welke rol speelt Europa? Tegenlicht beantwoordt vier vragen.

Bureaucratie verdrukt arme Nederlanders. Eén boete kan leiden tot torenhoge schulden, en soms gaan er duizenden euro's zitten in oplossingen die het probleem alleen maar groter maakt. Kortom: het systeem moet anders ingericht worden. Hoe kunnen we arme burgers beter en efficiënter helpen? Drie kloofdichters bieden hun eigen oplossingen.

Er loopt een kloof door Nederland tussen rijk en arm. Maar Tim 'S Jongers heeft het liever over de kloof tussen 'hoopvollen' en 'hooplozen'. Hoe kunnen we die overbruggen? Tegenlicht gaat op zoek naar mensen die beide werelden kennen: de kloofdichters.

Waarom komen zoveel mensen in Nederland vast te zitten in het systeem? Actieonderzoeker Albert Jan Kruiter weet alles over de bureaucratie. Hij helpt mensen die de dupe zijn van onze uitgeklede verzorgingsstaat. In deze aflevering van Toekomstverkenners laat hij zien dat het ook anders kan.

Onderwijs is een van de grote ongelijkmakers in Nederland. Je opleidingsniveau hangt nog altijd sterk samen met je inkomen. En dat is onterecht, vindt Hans Spekman. Zijn oplossing? De middenschool.

Nederland is een van de rijkste landen ter wereld. Toch groeit de kloof tussen arm en rijk, en stijgt het aantal arme mensen in 2023 naar 1,3 miljoen. Deze maand licht VPRO Tegenlicht kloofdichters uit: mensen die de kloof tussen arm en rijk proberen te dichten. Wat is armoede eigenlijk? En hoe staat het ervoor met armoede in Nederland? Aan de hand van vijf vragen zet VPRO Tegenlicht het voor je op een rij.