Publicaties

Wat gebeurt er met Cuba na de dood van Fidel Castro? Vluchten de verarmde Cubanen massaal naar de Verenigde Staten? Wat zijn de Cubaanse ballingen in Miami van plan? Wie nemen uiteindelijk de boedel over? De draaiboeken liggen al klaar, zo blijkt uit de film ‘Cuba na Castro’.

"Men is huiverig voor alles wat een beetje moeilijk is. Ook de universiteit is gaan delen in de entertainmentcultuur van het moment. Het moet aardig zijn, toegankelijk, onderhoudend en vooral leuk." Zo sprak de criticus-essayist Kees Fens onlangs in een interview bij gelegenheid van zijn eredoctoraat in de letteren aan de Universiteit van Amsterdam. "Het woord leuk," zei hij, "kan ik niet meer horen."

Hans Fels reisde voor Tegenlicht af naar Haiti, om daar zijn vriend Rassoul Labuchin, burgemeester van Port-au-Prince, te ontmoeten en de gebeurtenissen te volgen.

Vijfentwintig jaar geleden ontmoette Hans Fels Rassoul Labuchin, schrijver, poëet en cineast in Haïti. Ze raakten bevriend en maakten samen een film: Anita. Onder de diverse dictaturen werd Labuchin drie maal gearresteerd en verbannen, maar Aristide maakte hem burgemeester van Port-au-Prince. Met de nieuwe problemen in Haïti is ook Labuchin niet meer welkom in zijn land. Hans Fels zocht hem op en maakte voor Tegenlicht een portret.
Door Pam van der Veen

In Tegenlicht een schokkend relaas over een jaar lang ploeteren voor vrede en wederopbouw. Een geschiedenis van fouten en cultureel onbegrip bij de coalitie, tegenstand bij de Irakezen en wantrouwen bij iedereen.

Wat is er sinds de val van Saddam veranderd, waarom zijn de aanslagen niet gestopt, wie zitten er achter het aanhoudende geweld en had dat vermeden kunnen worden? Op zoek naar de antwoorden begaf de Oostenrijkse journalist en documentairemaker Antonia Rados zich in de Iraakse ‘soenni-driehoek’, een wereld met voor westerlingen – en zeker de Amerikaanse bezettingsmacht – ondoorgrondelijke en verwarrende sociale codes, en filmde de huidige crisis vanuit soennitische invalshoek.

30 juni 2004 wordt dé dag waarop de Amerikanen de macht overdragen aan de Irakezen. Vooralsnog is dit echter symbolisch, aangezien er nog 100.000 soldaten zullen achterblijven om de Iraakse weg naar de democratie te ondersteunen. De scherpe deadline heeft veel weerstand en kritiek uit verschillende kampen uitgelokt.

In het licht van de onvermijdelijke herverkiezing van Poetin kijkt Tegenlicht terug op diens greep naar de macht vier jaar geleden. De bomaanslagen op twee flatgebouwen in Moskou zorgden in die tijd voor het creëren van een soort noodtoestand, waarin Poetin naar voren werd geschoven als sterke man. Poetin wist binnen een kwartier wie de daders van de aanslag waren: Tsjetsjeense terroristen. En zijn oplossing was een nieuwe oorlog te beginnen.

We stonden in Londen in de gang van het kantoor van de puissant rijke oligarch Boris Berezovski te wachten tot ergens een deur zou open gaan. Achter de ene deur hoopten we Berezovski zelf te vangen, die eerder te kennen had gegeven geen tijd voor ons te hebben.

De Russische presidentsverkiezingen zijn die benaming niet waard; Poetin kreeg geen tegenstand van betekenis. De zittende president weet heel goed hoe hij opponenten moet dwarsbomen en uitschakelen: door middel van angst en terreur. Zo kwam hij ook aan de macht, blijkt nog eens uit de Tegenlicht-aflevering ‘De weg naar het Kremlin’

Elk jaar slagen een paar honderd Marokkanen er in de haven van Marseille te bereiken. Ze beginnen hun oversteek in Casablanca, en verbergen zich gedurende de overtocht in vrachtschepen. Drie dagen nauwelijks te eten en te drinken. Maar zodra ze vrij rondlopen in de straten van Marseille is dat snel vergeten en zijn de jongeren vooral opgetogen ‘het Franse paradijs’ bereikt te hebben.
Maar de realiteit dringt zich ogenblikkelijk op. Straatgeweld, stelen, eerste arrest…de jongeren hebben weinig geduld, ze zijn gekomen om geld te verdienen voor hun achtergebleven families.

Stichting Zwerfkinderen helpt de illegale kinderen uit “Casa Marseille”. In eerste instantie probeert de stichting deze kinderen terug te brengen bij hun familie. Veel kinderen zijn echter wees. In die gevallen proberen de opvoeders ze te helpen bij hun integratie in de Franse maatschappij door het aanbieden van onderwijs, kansen op werk en eventueel een voorlopige verblijfsvergunning. Uit respect voor de conventie van de internationale rechten van het kind, worden minderjarige kinderen niet uitgezet. Tegenlicht sprak met de directrice van de stichting Zwerfkinderen (Association Jeunes Errants), Dominique Lodwick.

Sociaal-cultureel filosoof Ad Verbrugge bepleit een fundamentele herbezinning op onze levenswijze. Want waar niets meer met moeite verkregen moet worden, is niets meer van waarde. Het wezen van de geïndividualiseerde samenleving verwoordt hij als volgt: “De wereld is er om door jou geconsumeerd te worden. We hebben een zeer op gemak en geneugten gebaseerde levenshouding. Het is belangrijk dat we inzicht krijgen in de individuele ontplooiing en zelfwording, want ons huidige concept van individualiteit en genot zal onze individualiteit te gronde richten”.

Tegenlicht kijkt mee achter de schermen van de zegetocht die Jonker als een moderne generaal Patton door ons land maakt. Politie, politiek, hulpverleners: allemaal komen ze bij hem op audiëntie.

Om te achterhalen hoe het gaat met de pubers van ouders die zelf in de jaren zestig zijn opgegroeid, werd Tegenlicht gezinslid van een aantal Nederlandse huishoudens.

Ze overleggen over alles, zijn enorm materialistisch en nog crimineel ook. Dat is het beeld van de jongeren. Maar wordt dat ook door cijfers gestaafd? Een overzicht.

In 1999 neemt de Amerikaanse multinational AES Corp. het elektriciteitsdistributiebedrijf Telasi over van de Georgische regering. Voortaan moet AES-Telasi voorzien in de elektriciteitsbehoefte van de sterk verarmde Georgische bevolking.

In Georgië was hij een bekendheid. Zijn opgetrokken wenkbrauw werd geïmiteerd op de televisie, en met ijzeren doorzettingevermogen probeerde hij de Georgische energievoorziening op peil te krijgen. Maar het mocht niet baten. Na de verkoop van Telasi aan de Russische energiegigant UES is Michael Scholey terug gegaan naar Amerika, om daarna voor AES te gaan werken in de Oekraine.