Publicaties

De Libanese politieke situatie van vandaag is niet te begrijpen zonder een blik op de religieuze scheidslijnen die het land bepalen. De Libanese bevolking is ongekend gefragmenteerd: het land kent zeventien erkende islamitische en christelijke stromingen, van Druzen en Alawiten tot Syrisch katholieken en Armeens orthodoxen. De balans tussen deze bevolkingsgroepen is altijd bepalend geweest voor de Libanese politiek.

“Er is aannemelijk bewijs om te geloven dat de beslissing om oud-premier Rafik Hariri te vermoorden niet zonder de goedkeuring van hooggeplaatste Syrische veiligheidsofficieren genomen kan zijn, en zonder de medewerking van hun wederhelften in de Libanese veiligheidsdiensten, niet verder georganiseerd.” (Rapport Verenigde Naties, 21 oktober 2005)

Als we Amerikaanse neoconservatieven zoals William Kristol moeten geloven, hebben de omwentelingen in Libanon alles te maken met het grote Amerikaanse democratiseringsproject in Irak.

Neemt China Europa over? Dat is de vraag in deze tweede ‘De Chinezen komen’.

De afgelopen zomer werd het nieuws beheerst door de textielcrisis tussen de Europese Unie, de Verenigde Staten en China. Containers vol kleding uit China mochten Europa niet in en winkeliers vreesden lege schappen voor het nieuwe seizoen. De impasse was een uitvloeisel van een crisis die al in januari 2005 begon, toen aan de ‘Agreement for Textiles and Clothing’ van de Wereldhandelsorganisatie na tien jaar een einde kwam.

China is allang niet meer het gesloten land van dertig jaar geleden. De indrukwekkende economische expansie en de culturele rijkdom van het land staan op dit moment volop in de aandacht. Maar ondanks het feit dat de economische grenzen steeds meer opengaan is het land nog steeds een politiestaat, waar mensenrechten en vrije meningsuiting schitteren in afwezigheid. Leidt economische en technologische ontwikkeling automatisch tot politieke liberalisering, zoals velen geloven? Vooralsnog lijkt het erop dat China juist de modernste technieken aanwendt om haar oude tactiek van onderdrukking te perfectioneren en zo het systeem in stand te houden.

Wat twintig jaar geleden nog onmogelijk leek, is vandaag de dag wél haalbaar: het beëindigen van de ergste armoede op de wereld. Dit is tenminste de vaste overtuiging van de Amerikaanse ontwikkelingseconoom Jeffrey Sachs. Tegenlicht presenteert een portret van de man op wie velen hun hoop hebben gevestigd: wat is precies zijn aanpak en waarom is er een kans van slagen?

What was deemed impossible twenty years ago, seems to be possible today: To eradicate poverty all over the world. That, at least, is the conviction of the American economist Jeffrey Sachs.

Jeffrey Sachs is een man van de grote lijn. Door zijn bijdrage aan de totstandkoming van de Millenniumdoelen en zijn recente boek “The End of Poverty” staat hij bekend als de wetenschapper die de wereld ervan wil overtuigen dat het einde van de armoede in zicht is. Om zijn woorden kracht bij te zetten, en het verwijt te ontkrachten dat hij alleen maar oog zou hebben voor de grote ontwikkelingen, probeert hij nu ook op kleine schaal te laten zien wat zijn wonderrecept voor Afrika zou kunnen betekenen.

"Dat de G8 niet genoeg heeft opgeleverd, moeten we de politiek niet aan rekenen, maar slechts onszelf. We hebben nog steeds niet voldoende mensen op de been weten te krijgen."Aldus U2 zanger Bono in Tegenlicht. Samen met econome en activiste Noreena Hertz analyseert hij hoe het staat met de bereidheid in de wereld om het armoedeprobleem blijvend aan te pakken.

This documentary follows Noreena Hertz, who as economist and activist, plays a central role in the fight against poverty.
Includes an exclusive interview with U2-singer Bono.

Boven het podium in het Londense Hyde Park, waar op 2 juli het grootste Live8-concert werd gehouden, rolden op een scherm waarschuwende teksten aan de G8-leiders voorbij: “The world is watching” en “no more excuses” vatten kort samen hoezeer de ogen van de wereld dankzij de star power van Geldof en Bono nu op de Grote Acht in het Schotse Gleneagles gericht waren. Bij eerdere G8-bijeenkomsten had Afrika al wel op de agenda gestaan, maar nu werden schuldenverlichting en armoedebestrijding samen met klimaatafspraken tot hoofdonderwerp van de beraadslagingen. In een lijvig communiqué dat na afloop van de top verscheen werd gesproken van een ‘moment of opportunity’ voor Afrika. Bono en Geldof gaven hun zegen aan de uitkomsten, Geldof met de woorden : “a great justice has been done”. Inmiddels zijn we ruim twee maanden verder en wordt van verschillende kanten de balans opgemaakt. Hoeveel dank is Afrika de G8 verschuldigd?

De geur van het paradijs is een onderzoek naar de opvattingen van die fundamentalistische internationale en daarmee naar de ideeën die onze eigen democratische samenleving op de proef stellen.

Honger, armoede en beroemdheid. Tegenwoordig lijken ze meer met elkaar verbonden dan ooit. Op televisie zien we acteurs en actrices die zich inzetten voor het goede doel, zoals actrice Angelina Jolie die voor MTV samen met VN-adviseur Jeffrey Sachs een programma maakt over armoede in Kenia. Op de radio komt het ene na het andere speciaal voor hulporganisaties geschreven nummer voorbij, zoals ‘Wat zou je doen?’ van Marco Borsato en Ali B voor ‘War Child’; of waarvan de opbrengst ten goede komt van een campagne, zoals het derde album van Krezip voor Novib. ‘Live 8’, de serie concerten op 2 juli 2005, was de ultieme manifestatie van een verbintenis tussen artiesten en het dagelijks wereldleed –niet door het inzamelen van geld, maar wél door het trekken van aandacht bij een wereldwijd publiek.

De geur van het paradijs is een onderzoek naar de opvattingen van die fundamentalistische internationale en daarmee naar de ideeën die onze eigen democratische samenleving op de proef stellen.

Felix Rottenberg spreekt met experts over de veranderingen in de media en de risico’s voor de democratie.

Documentairemaker Pieter Fleury kreeg na maanden onderhandelen toestemming om in Noord-Korea te mogen filmen. Ondanks het toeziend oog van de censor maakte Fleury daar op de vierkante millimeter een nooit eerder vertoond portret van een zwijgende, protestloze samenleving.

Regisseur Nahid Persson ontvluchtte 17 jaar geleden Iran. Toen zij enkele jaren geleden Iran weer bezocht, was zij verbijsterd over de chaos in haar land, de wijdverspreide prostitutie en het immense drugsgebruik. In haar film Tippelen in Teheran volgt zij twee vrouwen, Minna en Fariba, beiden prostituee en drugsverslaafd, in hun dagelijkse leven.