Duurzaamheid Aflevering

Bouwen met de boer

Over zes jaar moet dertig procent van de huizen voor dertig procent bestaan uit biobased bouwmaterialen. Dat is althans het ambitieuze streven van de Rijksoverheid. Nu is het aandeel biobased nog 2-3%. Genoeg te doen dus.

vanaf 6 oktober online | zondag 6 oktober 22:08 NPO 2

In ‘Bouwen met de boer’ volgt Tegenlicht pioniers die met natuurlijke, lokale materialen aan de slag gaan als akkerbouwer of in de bouw en zo onderdeel zijn van de materialentransitie - zodat er in de toekomst minder vervuilend beton en staal wordt gebruikt. 

Die materialentransitie biedt nieuw perspectief voor boeren en bouwers, en levert ook nog eens natuurherstel op en een gezonder leefklimaat. Is het te mooi om waar te zijn? Niet als het aan deze en pioniers ligt. 

Bijvoorbeeld Luc en Wout de Wit, die zichzelf Bouwboeren noemen. Ze telen in Utrecht verschillende ‘bouwgewassen’ zoals hennep, waarmee ze biobased tiny houses gaan bouwen. De Drentse boer Koos Vos heeft noodgedwongen al zijn koeien weggedaan, maar kan door het telen van olifants- en mammoetgras zijn vak weer met plezier uitoefenen.  

De grassen van boer Koos kunnen gebruikt worden als isolatiemateriaal voor de bouw. Zo kunnen er in heel Nederland biobased bouwmaterialen van natuurlijke oorsprong worden geteeld. Afhankelijk van de bodem gaat het bijvoorbeeld om: stro, lisdodde, vezelhennep en bamboe. 

Biobased bouwen is nog geen grootschalig Nederlands fenomeen. Julia Watson is een internationaal gerenommeerde landschapsarchitect die wereldwijd pleit voor een betere balans tussen landbouw, natuur en woningbouw. In de bossen ten Noorden van New York toont ze een fascinerend voorbeeld van natuurbouw die nog veel verder gaat: the Fab Tree Hab, een experimenteel paviljoen waar mensen, dieren en planten zullen gaan samenwonen en dat gedeeltelijk wordt gebouwd door... wilgen!   

aan deze documentaire werkten mee

 ©  Tegenlicht

Geert Rozinga
Geert is oud eindredacteur van VPRO Tegenlicht en regisseur van verschillende Tegenlicht documentaires zoals Virus van morgen en Future food. 

regie
Geert Rozinga

research
William de Bruijn

camera
Hans Bouma
Remco Bikkers

geluid
Jillis Schriel
Benny Jansen
Lily van Leeuwen

montage
Jouke Dubel

dramaturg
Jurjen Blick

beeldresearch
Paula Witkamp

vormgeving
Fien Leeflang

productie
Britt Bennink

productie-assistent
Amber Wilmsen

uitvoerend producent
Elleke Claessen

eindredactie
Julia Veldman, Katinka Baehr

archief
BNA in Beeld
Meghalaya Tourism
Het Houtblad

VPRO 2024 ©

verhalen bij dit thema

in deze documentaire

    Julia Watson

    Julia Watson is schrijver, onderzoeker, ontwerper en landschapsarchitect. Watson is een expert op het gebied van technologieën die geïnspireerd zijn door de natuur en inheemse bevolkingsgroepen. Haar werk focust zich op het snijvlak van antropologie, ecologie en innovatie. Watson is de auteur van Lo-TEK: Design by Radical Indigenism, en geeft les aan de Columbia University Graduate School of Architecture, Planning and Preservation in New York. 

    ©  tegenlicht

    Césare Peeren

    Césare Peeren is architect en medeoprichter van het architectenbureau Superuse Studios. Het bureau ontwerpt gebouwen en gebruiksvoorwerpen op basis van restmaterialen. Ook adviseren zij gemeentes en bedrijven over hergebruik van afval.  

    ©  tegenlicht

    Pablo van der Lugt

    Pablo van der Lugt is een internationaal expert en ambassadeur van grootschalige houtbouw, biobased en circulair bouwen. Daarnaast is hij auteur van de internationale boeken Booming bamboo en Tomorrow’s timber.

    ©  tegenlicht

    Francesco Veenstra

    Francesco Veenstra is Rijkbouwmeester en adviseert in die functie het Rijk over ruimtelijke vraagstukken. 

    ©  tegenlicht