Paprikaplanken en koffiepanelen: is dit het huis van de toekomst?

Op de Floriade in Almere staat een huis gebouwd uit honderd biobased materialen. Het is circulair en modulair, en laat zien hoe we huizen in de toekomst kunnen gaan bouwen.
Paprikaplanken en koffiepanelen: is dit het huis van de toekomst?

Op de Floriade in Almere staat een huis gebouwd uit honderd biobased materialen. Het is circulair en modulair, en laat zien hoe we huizen in de toekomst kunnen gaan bouwen.


Houtbouwers
kijk de video

De eerste CLT-fabriek in Nederland
duurzaam bouwen krijgt een nieuwe impuls
Een paar materialen uitgelicht
Baggerstraattegels van Waterweg
Om de zeven jaar worden alle waterwegen in Nederland gebaggerd. Het bedrijf Waterweg maakt een nieuw product van deze reststroom: tegels. De bagger wordt gemixt met een binder en met een speciale techniek tot een tegel geperst. In tegenstelling tot de meeste andere tegels, laten deze baggertegels regenwater door. Zo bereiken het plensbuien snel de grond en worden riolen ontzien. Geschikt dus voor een klimaat dat 1,5 graden warmer is. Wel wordt nu nog cement gebruikt als binder. In de nabije toekomst verwacht Waterweg hiervoor een alternatief te hebben.

Toiletpapier-panelen van Nabasco
Dit harde materiaal voor bijvoorbeeld panelen bestaat uit verschillende reststromen, waaronder vezels van riet, maar ook van toiletpapier afkomstig uit het riool. Dat materiaal wordt als een soort deeg in elkaar geperst bij een temperatuur van 140 graden Celsius. Blauwgroene algen geven de panelen z’n kleur.

Paprikaplanken van Rik Makes
Wat doe je als je een hoop paprika’s hebt geteeld in een broeikas, maar na de oogst blijven er nog allemaal paprikaresten over? Daar maak je meubels van natuurlijk. En brandwerend isolatiemateriaal. Althans, dat doet startup Rik Makes. Het materiaal kan bovendien ten alle tijde door de shredder en opnieuw worden geconstrueerd. Andere materialen van Rik Makes zijn bovendien biologisch afbreekbaar en kunnen dus ook op de composthoop.

Grasdakpannen van Smartty
Heftige regenval gaat vaker voorkomen de komende jaren. Een beetje voorbereiding is daarom wel handig. Deze panelen, ook te gebruiken als dakpannen, van zinc, gras en bloemen houden veel water vast, dat vervolgens ook nog eens de lucht en temperatuur in huis op peil houdt. Minder belasting voor ons rioolnetwerk, dus, en aangenamer wonen in onze huizen.

Oesterschelp-marmer van Marjolein Stappers
Toegegeven, er gaat maar vijf procent oesterschelp in dit materiaal. Maar het is een voorbeeld van hoe restaurants al hun afvalresten wel ergens kwijt kunnen. De oesterschelp wordt gemixt met quartz en daar maakt designer Marjolein Stappers gladde oppervlaktes van die makkelijk zijn schoon te maken en er esthetisch goed uitzien. Het materiaal is nog experimenteel overigens, en nog niet op de markt.

Eierschaal-keramiek van Atelier LVDW
Nederland is met zo'n tien miljard eieren per jaar de grootste ei-exporteur ter wereld. De eierschaal wordt nu vaak gebruikt door boeren om de grond te verrijken. Maar er kan ook eerst een keramiek-achtig product van gemaakt worden. Daarna kan het materiaal alsnog gebruikt worden voor het land. Leuk. Toch kunnen we misschien beter gewoon stoppen met de bio-industrie.

Koffiedik-koffiekopjes van Julian Lechner
In Berlijn rijdt een aantal fietskoeriers langs verschillende café's en koffiebarretjes om hun koffiedik op te halen. Dat koffiedik wordt gedroogd en gevormd tot kleine kopjes. Het materiaal lijkt enigszins op hout, maar ruikt nog steeds een beetje naar koffie.

Regenwater-opvangpaneel van Studio Sway
Klimaatverandering zorgt voor zowel grotere periodes van droogte als plotselinge stortbuien. Goed watermanagement in onze steden wordt daarom onontbeerlijk. Studio Sway ontwierp daarom panelen die regenwater opvangen. Ze zijn makkelijk op de muren van je huis te monteren.
Het opgevangen regenwater kan worden gebruikt voor het grijswatersysteem van gebouwen. Dat wil zeggen dat je met het water je toilet kan doorspoelen, je was kan doen of je tuin water kan geven. Studio Sway is al actief in Zuid-Afrika en Nederland, maar zoekt nog investeringspartners, sponsoren en partijen om mee samen te werken.


Lokale en modulaire bouwmethode van Bouwtuin
Bouwtuin is een nieuw soort gilde op het gebied van natuurlijk bouwen. De organisatie specialiseert zich in het opzetten van een lokale bouwketen. Voor hun bouwwerken gebruiken ze natuurlijke reststromen, zoals hout, stro, riet en aarde, die vrijkomen bij (land)bouwactiviteiten of bij natuurbeheer. Alle onderdelen zijn weer makkelijk uit elkaar te halen zodat ze ergens anders van nut kunnen zijn. Zo werd het Exploded View-huis in twee dagen opgebouwd.
https://bouwtuin.wordpress.com/

Geluidsisolerend riet van Het stille verzet
Riet wordt nu al gebruikt voor daken, maar komt voornamelijk nog uit China. Het riet van deze wanden komt uit de Weerribben in Friesland. De stengels worden op zo'n manier aan elkaar geplakt dat de wand zich leent voor geluidsisolatie (met een AW-waarde van 1.0, voor de kenners).

Werk je in de bouw of ben je gewoon een materiaalfan? Ga dan hieronder naar de website van The Exploded View om alle honderd materialen te zien.
meer zoals dit

Deze woonpioniers bouwen aan het wonen van de toekomst
Burgers door het hele land komen in actie om de wooncrisis aan te pakken. Daar waar de overheid haar taak laat liggen, pakken zij ‘m op. Twee van deze pioniers wonnen woensdag de woonpioniersverkiezing van VPRO Tegenlicht.

Dit zijn de 8 mooiste houtbouw-projecten van de 21ste eeuw
Beton en staal zijn nog steeds het go-to materiaal voor het bouwen van huizen, kantoorpanden en wolkenkrabbers. Maar gebouwen van hout worden steeds populairder. We zetten de 8 mooiste houtbouw-projecten voor je op een rijtje.

Waarom biobased bouwen niet van de grond komt
Nog steeds bouwen we in Nederland met dezelfde vervuilende grondstoffen, terwijl de alternatieven al lang voor handen zijn. Wat gaat er mis?

Om deze drie redenen bouwen wooncorporaties nog steeds niet duurzaam
Acht maanden geleden bleken wooncorporaties nog amper te investeren in bouwen met hout en ander biocomposiet. Waar staan zij nu?

Dit is de futuristische schimmelbouwmarkt
Een toekomst waarbij bouwmarkten volledig uit schimmels bestaan? Het klinkt absurd, toch is Han Wösten, hoogleraar Microbiologie, ervan overtuigd dat hij dit waar kan maken. Sterker nog, hij is al een heel eind op weg.

Wonen buiten de box
We zitten middenin een wooncrisis, die vooral jonge mensen treft. De overheid heeft de regie losgelaten, maar de markt lost de woningnood niet op. Dus hoe kun je nu nog betaalbaar wonen in Nederland? En hoe komen we aan 1 miljoen nieuwe woonplekken voor 2030? Wordt het bouwen, bouwen, bouwen, voor iedereen een doosje van beton, of kan de woningnood ook creatiever en duurzamer worden opgelost? VPRO Tegenlicht doorkruist Nederland op zoek naar inspirerende oplossingen voor het wonen van de toekomst, en presenteert zowel online als op TV een optimistische voorhoede van woonpioniers. Wat kunnen we van ze leren?

20 jaar toekomst verkennen met tegenlicht
Dit online archief gebruikt kunstmatige intelligentie om meer dan 500 uitzendingen gemaakt sinds 2002 op nieuwe manieren beschikbaar en doorzoekbaar te maken. Zoek naar specifieke fragmenten, citaten en zelfs losse shots.
Colofon
Regie & research
Daan Kuys
Camera & montage
Ilija Bozovic
Productie
Koos van de Merbel
Eindredactie
Geert Rozinga & Doke Romeijn