Deze artikelen moet je gelezen hebben in 2022
Er waren dit jaar talloze crises, transities, geopolitieke aardverschuivingen en economische zwarte gaten. Hoe kijken we terug op de onzekerheid van 2022, zonder houvast te verliezen voor de toekomst? De redactie van Tegenlicht selecteerde vijf artikelen die je écht gelezen moet hebben dit jaar.
Dit moet je lezen voordat 2022 eindigt
Er waren dit jaar talloze crises, transities, geopolitieke aardverschuivingen en economische zwarte gaten. Hoe kijken we terug op de onzekerheid van 2022, zonder houvast te verliezen voor de toekomst? De redactie van Tegenlicht selecteerde vijf artikelen die je écht gelezen moet hebben dit jaar.
Stijn Goossens, 22 december 2022
is de Derde Wereldoorlog al begonnen?
Iedereen zal zich 2022 vooral herinneren als het jaar waarin Rusland Oekraïne binnenviel. Na tien maanden oorlog lijkt het einde van de tunnel nog niet in zicht. De spanningen tussen Rusland en de NAVO hebben meerdere keren een hoogtepunt bereikt en ook 2023 zal een jaar worden waarin we onszelf bovenstaande vraag zullen blijven stellen.
VPRO Tegenlicht sprak dit jaar met Daria Kaleniuk, de directeur van het Anti-Corruption Action Center in Kiev. De video waarin ze voormalig premier Boris Johnson confronteert over zijn afwachtende houding ging de hele wereld rond. Kaleniuk vluchtte naar Polen toen de oorlog uitbrak. Ze vertelt over haar werk voor de oorlog, haar vlucht uit Oekraïne en het activisme tegen de Russische macht.
Op de grens van het ideaal
Door de oorlog in Oekraïne heeft de strijd voor vrijheid en democratie overal ter wereld nieuwe betekenis gekregen. Hoe overleven idealen in tijden van diepe crisis?
Is de Derde Wereldoorlog al begonnen?
VPRO Tegenlicht sprak met Daria Kaleniuk, directeur van het Anti-Corruption Action Center in Kiev. ‘We hebben het hier over het grootste land ter wereld, dat ons allemaal meesleurt in een allesvernietigende oorlog.’
Olie en gas waren lange tijd de belangrijkste grondstoffen voor onze economie. Maar de energietransitie vraagt om andere grondstoffen, zoals lithium en andere metalen. En laat Oekraïne nou net een grote hoeveelheid reserves van die cruciale grondstoffen hebben. Zeven maanden voor de oorlog ging de EU een strategisch partnerschap aan met Oekraïne. Wat betekent de oorlog voor de import van die kritieke grondstoffen voor de energietransitie?
Wat als de handel stilvalt?
De lange, complexe internationale handelsstromen functioneren niet meer zo gesmeerd als voorheen. Met lege schappen tot gevolg. Hoe moeten we omgaan met lange internationale supply chains, die regelmatig onverwacht stilvallen?
Welke rol speelt Oekraïne in de wereldwijde strijd om 'de nieuwe olie'?
De Donbas-regio is rijk aan grondstoffen die van cruciaal belang zijn voor de energietransitie. De Europese Unie, net als de andere grootmachten, aast op deze ‘nieuwe olie’ om haar machtspositie in de toekomst te kunnen garanderen.
Dit onzekere jaar was er over één ding in ieder geval geen twijfel mogelijk: de zon komt elke dag weer op. Die lichtstralen geven ons dag op dag gratis energie. Daar kunnen we veel meer mee dan we nu doen.
Om de zonne-energie optimaal te benutten moet het oogsten van zonne-energie democratischer. VPRO Tegenlicht ging daarom op zoek naar veelbelovende methodes om zonnepanelen te verwerken in de objecten om ons heen. Want ook volgend jaar schijnt de zon nog, voor zover wij weten.
VPRO Tegenlicht: De wegwerpmaatschappij
De zon levert in één uur evenveel energie als de hele mensheid in een jaar verbruikt. Waarom óógsten we die dan niet? Kunstenaar Marjan van Aubel pleit voor een ‘solar democracy’. Op het moment dat zonnetechnologie gekoppeld wordt aan esthetiek en design, ontstaat een heel nieuw perspectief.
7 unieke ontwerpen met zonnepanelen
Steeds meer daken in Nederland kleuren donkerblauw: ze worden bedekt met zonnepanelen. Maar wat nou als we zonnepanelen zo mooi maken dat we ze kunnen integreren in het dagelijks leven om ons heen? Deze zes creatieve toepassingen laten zien hoe een toekomst met solar design eruit ziet.
We vergrijzen, we verduurzamen, we innoveren, we worden rijker en armer tegelijk. Nederland is in transitie en dat is soms best ingewikkeld. We zullen onszelf opnieuw moeten uitvinden om bij de tijd te blijven. VPRO Tegenlicht ging in gesprek met Jan Rotmans, hoogleraar transitiekunde, over de tien veranderingen die we als land momenteel doormaken. Wat hebben we nodig om het oude en vertrouwde los te laten? We wensen je in ieder geval een 2023 vol mooie transities toe!
Samen grijs worden
Iedereen wil oud worden, maar niemand wil oud zijn. Hoe zorgen we voor de groeiende groep 'krasse knarren' van nu en later? VPRO Tegenlicht gaat op zoek naar denkers en doeners die niet wegduiken voor de grijze golf van morgen.
Zo kan Nederland zichzelf opnieuw uitvinden
Volgens hoogleraar transitiekunde Jan Rotmans hebben we tien grote veranderingen nodig, willen de de wereld een beetje leefbaar houden.
We sluiten 2022 af met een persoonlijkheidstest. Want hoe meta ben jij? Elk jaar komt de Metaverse een stapje dichter bij. We leven steeds meer in een digitale werkelijkheid. Of het nu gaat om eten, liefde, of wonen. Blijf je in de fysieke wereld met al haar ongemakken? Of ben je helemaal klaar om volgend jaar naar de Metaverse te verhuizen? Doe de test!
Metaleven
Vorig jaar kondigde Mark Zuckerberg aan zich met zijn bedrijf te gaan focussen op de Metaverse, een 3D simulatiewereld. Maar zitten we niet eigenlijk allang in een compleet gedigitaliseerde wereld?
volg tegenlicht:
De toekomst in je inbox
Je bent er bijna...
Om de nieuwsbrief te ontvangen doe je het volgende:
- Open je e-mail en zoek naar een bericht van ons
- Bevestig je e-mailadres
- Je ontvangt nu regelmatig onze nieuwsbrief 🥳