Is de Derde Wereldoorlog al begonnen?
VPRO Tegenlicht sprak met Daria Kaleniuk, directeur van het Anti-Corruption Action Center in Kiev. ‘We hebben het hier over het grootste land ter wereld, dat ons allemaal meesleurt in een allesvernietigende oorlog.’
Is de Derde Wereldoorlog al begonnen?
VPRO Tegenlicht sprak met Daria Kaleniuk, directeur van het Anti-Corruption Action Center in Kiev. ‘We hebben het hier over het grootste land ter wereld, dat ons allemaal meesleurt in een allesvernietigende oorlog.’
Interview: Floris-Jan van Luyn. Tekst: Daan Kuys - 6 mei 2022
Het filmpje waarin ze premier Boris Johnson confronteert met zijn afwachtende houding ging de hele wereld rond. Oekraïense mannen en jongens strijden voor de vrijheid van de Westerse bevolking, betoogde Daria Kaleniuk. Waarom grijpt het Westen niet in? Waarom geen no-fly zone? Waarom een wereldoorlog proberen te voorkomen die toch al begonnen is?
Op de grens van het ideaal
kijk de aflevering over vrijheidsstrijders in Polen
Van corruptiebestrijder naar wapenhandelaar
Voor de oorlog streed Kaleniuk tegen corruptie in Oekraïne. Als initiatiefneemster van het Anti-Corruption Action Center zorgde ze ervoor dat anticorruptiewetgeving werd ontworpen. Zo kwam er een Hoge Anticorruptie Rechtbank, open eigendomsregisters en elektronische vermogensverklaringen. Ook hield Kaleniuk zich bezig met het aanpakken van Russisch grootkapitaal. Corrupte oligarchen met Russische banden zijn immers in het hele voormalige Oostblok terug te vinden.
Maar toen de oorlog uitbrak vluchtte ze naar Polen met haar twee kinderen. Haar man bleef achter om te vechten. Nu lobbyt ze voor het verschepen van oude F-16’s uit het Westen en stuurt ze helmen en kogelvrije vesten naar Oekraïne. Van corruptiebestrijder naar wapenhandelaar. Wat er ook maar nodig is, zo zegt ze, om Oekraïne aan de overwinning te helpen en zoveel mogelijk Oekraïense levens te redden.
Poetins waarheid volgens Peter Pomerantsev
De Brits/Russische Peter Pomerantsev werkte tien jaar lang voor de Russische televisie tijdens Poetins presidentschap, en maakte van dichtbij mee hoe het Kremlin media inzet om de Russen een gemanipuleerde waarheid voor te schotelen. Fake news. Terug in Londen ziet hij het opnieuw gebeuren. Elk land, elke politieke partij: ieder z’n eigen waarheid. De pr-machine van Poetin was slechts een voorproefje.
'Wij bouwden Oekraïne opnieuw op uit de as van de Sovjet-Unie'
de waarheid als wapen
Hoe vecht je succesvol tegen desinformatie en leugens? Twee jaar geleden filmde Tegenlicht in Litouwen hoe zogenaamde 'Elfen' vechten tegen Russische trollen. Met de Russische opmars in Oekraïne wordt de strijd tegen deze desinformatie nog heviger uitgevochten.
'Poetin daagt de internationale orde uit, Oekraïne is slechts één slagveld'
Litouwers bellen willekeurige Russen op om te praten over de oorlog
De Russische bevolking krijgt een compleet vertekend verhaal mee over de inval in Oekraïne. Een groep Litouwse vrijwilligers belt daarom iedere dag willekeurige Russen op, om met ze in gesprek te gaan over de oorlog.
Aan het front van de informatieoorlog
Tegelijk met de pandemie, maken we ook een infodemie door: de wereld wordt overspoeld door nepnieuws. Misschien wel de venijnigste variant daarvan: staatsgedreven desinformatie.
De Derde Wereldoorlog
In 2006 promoveerde ex-marinier en wetenschapper Ingo Piepers aan de Universiteit van Amsterdam met een opmerkelijk proefschrift. Hij onderzicht patronen in alle oorlogen van de afgelopen vijfhonderd jaar, waaraan een of meer grootmachten deelnamen. Daarbij keek hij onder andere naar het aantal slachtoffers en de duur van de oorlogen en de periodes van relatieve vrede.
Zijn voorspelling: in 2020, met een marge van 2 jaar, breekt er een nieuwe wereldoorlog uit.
meer zoals dit
De weerbare democratie
De polarisatie in Europa groeit, de electorale steun voor populisten is erg groot. Overal zijn grote groepen ‘ontevredenen’ te vinden. Waar komt die onvrede vandaan en waarom lijkt de gangbare politiek nergens in staat daarop een goed antwoord te formuleren? Is onze democratie sterk genoeg om met deze tegenstellingen om te gaan? VPRO Tegenlicht onderzoekt de beste ideeën om onze democratie weerbaarder te maken tegen de autoritaire verleiding.
Energy War 2008
Twee jaar geleden besteedde Tegenlicht in Energy War aandacht aan de nijpende vragen rond olie en gas: zou onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen tot oorlogen kunnen leiden? Zullen alternatieve energiebronnen ons redden of dreigen we die race tegen de klok te verliezen? In 2008 is de urgentie van deze vragen door de stijgende vraag en hogere prijzen alleen maar toegenomen.
In memoriam: Aleksander Litvinenko
Wat begon als een mogelijke voedselvergiftiging liep binnen enkele weken uit op een wreed spektakel met enorme politieke proporties; Aleksander Litvinenko, voormalig lid van de Russische geheime dienst stierf in november in zijn woonplaats Londen als gevolg van een vergiftiging met radioactief materiaal.
De waarheid als wapen
Hoe vecht je succesvol tegen desinformatie en leugens? Twee jaar geleden filmde Tegenlicht in Litouwen hoe zogenaamde 'Elfen' vechten tegen Russische trollen. Met de Russische opmars in Oekraïne wordt de strijd tegen deze desinformatie nog heviger uitgevochten.
Poetins waarheid volgens Peter Pomerantsev
De Brits/Russische Peter Pomerantsev werkte tien jaar lang voor de Russische televisie tijdens Poetins presidentschap, en maakte van dichtbij mee hoe het Kremlin media inzet om de Russen een gemanipuleerde waarheid voor te schotelen. Fake news. Terug in Londen ziet hij het opnieuw gebeuren. Elk land, elke politieke partij: ieder z’n eigen waarheid. De pr-machine van Poetin was slechts een voorproefje.
Hoe Poetin de democratie tot vijand uitriep
Al sinds het begin van zijn presidentschap is Vladimir Poetin bezig met het uitschakelen van zijn grootste vijand: democratie. Daarbij maakt hij talloze slachtoffers. Wat wil Poetin met de wereld doen?
Op de grens van het ideaal
Door de oorlog in Oekraïne heeft de strijd voor vrijheid en democratie overal ter wereld nieuwe betekenis gekregen. Hoe overleven idealen in tijden van diepe crisis?