Het Europese model: stakeholders boven shareholders
Het Europese model wordt aangeprezen door kandidaat Wouter Bos. Wat zijn de voornaamste kenmerken van dit model, dat ook wel wordt aangeduid als het Rijnlands model?
Rijnlands model: 'caring capitalism'
Het Rijnlands model heeft zijn oorsprong, zoals de naam al doet vermoeden, vooral in Noord- en West Europa: Duitsland, de Benelux, Zwitserland, Oostenrijk en Scandinavië. Zoals ieder model is het Rijnlands model een ideaaltype; in zijn zuivere vorm zul je het zelden ergens tegenkomen en de uitingsvormen verschillen per land behoorlijk.
‘Kapitalisme met een menselijk gezicht’ noemen voorstanders het Rijnlands model. Er wordt veel heil verwacht van actieve bemoeienis van de overheid. Het model van de een sociale verzorgingsstaat die in samenwerking met werkgevers en werknemers naar consensus zoekt. Het idee is dat de economie het beste functioneert in een klimaat van samenwerking, goed onderwijs, sociale zekerheid en stabiliteit. Door middel van de gemoedsrust van de verzorgingsstaat en compromis kunnen dreigende sociale conflicten worden afgekocht.
Bij een onderneming die volgens het Rijnlands model werkt zijn de kernbegrippen zijn het denken in termen van gemeenschap, overlegstructuren, maatschappelijk verantwoord ondernemen en lange termijn perspectief. Niet alleen de aandeelhouder is belangrijk, maar ook andere ‘stakeholder’: zoals de gemeenschap waarin het bedrijf opereert, haar werknemers en het milieu.
Het is interessant dat in The World’s Next Supermodel de jury verdeeld is tussen het Rijnlands model en het Angelsaksisch model. Dit is geheel volgens de theorie van voormalig directeur van het Franse Planbureau Michel Albert die beide begrippen in 1991 introduceerde. In het boek ‘Capitalisme contre capitalisme’ beschreef hij de twee modellen als elkaars tegenhanger en concurrenten in ‘de strijd der systemen’. Albert zelf was voorstander van het Rijnlands model, dat hij beschrijft als ‘caring capitalism’, een kapitalistisch model dat sociale waarden belangrijk vindt. Hij was geen voorstander van het Angelsaksische kapitalisme dat volgens hem de sociale voorzieningen afbreekt, de inkomensverschillen vergroot en kinderarbeid in de hand werkt. Kort door de bocht wordt wel gesteld dat het Rijnlands Model zich richt op de drie P´s Profit, People én Planet. Terwijl het Angelsaksiche model zich slechts zou bekommeren om Poen, Pecunia en Pegels.
Wouter Bos verdedigt het Rijnlands model in The World's Next Super Model
De kandidaat voor het Rijnlands model: Wouter Bos
Wouter Bos (Vlaardingen, 1963) de welbekende minister van Financiën en vicepremier. Studeerde in 1988 cum laude af aan de Vrije Universiteit in economie en politicologie. Was voordat hij de politiek inging werkzaam bij Shell. Recentelijk oogstte Bos veel lof voor zijn ingrijpen tijdens de economische crisis en werd zelfs uitgeroepen tot ‘Politicus van 2008’. Zoals elk zichzelf respecterende politicus houdt ook Wouter Bos een blog bij: het Bosblog.
Links
The World's Next Supermodel
Wat wordt het nieuwe 'supermodel' voor de wereldeconomie? Tegenlicht sluit de themareeks DE TOEKOMST af met een heuse modellenwedstrijd.
Het Angelsaksisch model: de markt IS de moraal
In ‘The World’s Next Supermodel’ spreken twee van de drie juryleden ondanks de crisis hun vertrouwen uit in het Angelsaksische model. De voornaamste kenmerken op een rijtje.
Het Aziatisch model: positief en pragmatisch
Eigenlijk is het lastig om te spreken van één Aziatisch model, tussen reuzen India en China bijvoorbeeld zijn grote verschillen. Generaliserend kan men stellen dat veel van de opkomende Aziatische landen zich bedienen van pragmatisme in hun drang naar economische groei.
Het Braziliaans model: sterke overheid
Een groeiende economie gebaseerd op export, met een sterke overheid die de enorme kloof tussen rijk en arm door projecten als de 'bolsa familia' beetje bij beetje probeert te dichten. En weinig geprivatiseerde staatsbedrijven.
Het Europese ondernemingsmodel: kracht door diversiteit
“In verscheidenheid verenigd”, zo luidt het motto van de Europese Unie. Maar is deze verscheidenheid nu een kracht of een zwakte? De Europese verscheidenheid staat vaak synoniem voor het vooropstellen van nationale belangen en politieke onenigheid, maar DONALD KALFF, oud KLM-topman en publicist, ziet vanuit het perspectief van de ondernemer juist grote kansen in de diversiteit van Europa.