tegenlicht summer school

zo houdt Big Pharma je voor de gek

Medicijnen worden steeds duurder. Met als gevolg dat ook in rijke landen de medische zorg onbetaalbaar dreigt te worden.

De farmaceutische industrie bepaalt nu eenzijdig de prijs van nieuwe medicijnen waarvoor patent is verleend. De productiekosten van nieuwe medicijnen zijn geheim, maar de winstmarges zijn wel openbaar en breken keer op keer nieuwe records.

De industrie verzet zich tot nu toe met succes tegen alle pogingen om medicijnen goedkoper te maken. Hierdoor lijkt het patentrecht steeds vaker met het recht op gezondheid te botsen. Wie kan deze impasse doorbreken?

zò bouw je een huis van Cross Laminated Timber

Nederland staat voor een paradoxale opgave: meer bouwen en minder uitstoten. Om de woningnood op te lossen moeten er in 2030 één miljoen woningen worden gebouwd, maar het huidige bouwen met beton overschrijdt de milieunormen. Is houtbouw de oplossing?

Momenteel liggen veel nieuwbouwprojecten stil omdat zij stuiten op internationale afspraken over CO2-reductie en stikstof. Als we op de huidige manier doorbouwen met cement, beton en staal komt bij de bouw van 1 miljoen nieuwe woningen ongeveer 55 miljoen ton CO2 vrij.

Maar er is een alternatief: bouwen met hout. Het nieuwe ‘kruislaaghout’ – ofwel CLT: Cross Laminated Timber – veroorzaakt geen uitstoot, maar slaat juist CO2 óp. Tevens kan met CLT ‘prefab’ veel sneller worden gebouwd. Omdat met het oersterke en brandveilige CLT zelfs hoogbouw gerealiseerd kan worden, kreeg het hout al snel de bijnaam ‘het nieuwe beton'.

Wat zijn de mogelijkheden en obstakels om CLT op grote schaal toe te passen in de bouw? Staan we aan de vooravond van een ‘houten eeuw’? Of is dit verhaal te mooi om waar te zijn?

hoe beschermen we de Nederlandse kust?

De verwachtingen omtrent zeespiegelstijging lopen zeer uiteen: van 30 centimeter tot 1 meter in de komende 100 jaar. Doordat de projecties zo ver uiteenlopen, gaat het bedenken van mogelijke oplossingen gepaard met veel onzekerheid.

Immers, bereiden we ons voor op een situatie waarin straks half Nederland onder water staat, of stijgt de zeespiegel straks maar nauwelijks? Het omgaan met deze ingebedde onzekerheid – ook wel deep uncertainty genoemd – is de voornaamste uitdaging waarvoor ingenieurs, landschapsarchitecten en beleidsmakers zich gesteld zien. Welke oplossingen zijn dusdanig wendbaar dat ze toepasbaar zijn op alle mogelijke scenario’s?

wat is ruimtepuin en wat moeten we ermee?

Raakt onze planeet gevangen in haar eigen ruimtepuin? Ongeveer 35.770 geïdentificeerde stukken ruimte-afval groter dan 10 centimeter cirkelen met een snelheid van 7 km per seconde om de aarde. En dat worden er steeds meer.

Regelmatig breken stukjes af van satellieten, raketten en weer- en ruimtestations. Naar schattingen van het Europees Ruimte Agentschap (ESA) zweeft er nu circa 12,4 miljoen kilo ruimteschroot boven onze hoofden, van minuscule deeltjes tot brokken met de maat van een stadsbus.

Nu steeds meer satellieten de ruimte rondom de aarde bevolken om ons van razendsnel internet te voorzien, wordt het ruimtepuin probleem acuut en neemt het gevaar van een eindeloze kettingreactie toe.

Hoogste tijd dus voor een grote schoonmaak in de ruimte, maar wie gaat dat doen? Innovator en kunstenaar Daan Roosegaarde vraagt aandacht voor het probleem met zijn Space Waste Lab en komt met verrassende oplossingen.

dit is hoe bomen met elkaar praten

Bomenonderzoeker Suzanne Simard deed, tegen de wetenschappelijke mores van haar tijd in, onderzoek naar de communicatie tussen bomen. Ze haalde er de cover van het meest toonaangevende wetenschappelijke tijdschrift Nature mee, onder de kop ‘Wood Wide Web’. 

Simard legde de complexe systemen bloot waarin bomen met elkaar praten en elkaar waarschuwen. En leert ons het bos te zien als gemeenschappen die meer aan ons verwant zijn dan je op het eerste gezicht zou zeggen.

Voor Simard is de gedachte aan een leven zonder bomen een hel. Wij horen in de natuur, en de gedachte dat we er los van staan, heeft ons juist in de situatie gebracht waar we nu in zitten. We zouden ons dus vooral van onszelf moeten bevrijden. Al is het alleen maar om onze eigen overlevingskansen te vergroten, omdat deze onlosmakelijk samenhangen met de bomen en het bos, als ledematen aan een lichaam.