Publicaties

Met groene idealen een slim en duurzaam product te verzinnen en daarmee ook nog de markt op te gaan, is nog niet eenvoudig. Hoe word je een succesvol duurzaam ondernemer en welke risico’s loop je als pionier?

Vijftien jaar geleden waren velen ervan overtuigd dat waterstof de schone brandstof van de toekomst zou worden. Tegenlicht-regisseur Rob van Hattum maakte in die periode twee uitzendingen over de waterstofrevolutie. Met hem verkennen we wat er gebeurde. Want waarom kwam die omwenteling nooit van de grond? En wat gebeurde er wel?

Twee Limburgse broers sleutelen in hun vrije tijd aan Walter, een computer die groeirecepten voor gewassen kan leveren. Zondag in VPRO Tegenlicht over groene techpioniers.

Leestips van Rutger Bregman

Correspondent Rutger Bregman is pleitbezorger van het basisinkomen en schreef het boek 'Gratis geld voor iedereen'. We kregen naar aanleiding van de aflevering leestips van Bregman over basisinkomen.

Op de uitzending 'Radicaal rechtse voorhoede' werd via Twitter massaal gereageerd. Een selectie van het commentaar.

Jaap de Waart van TNO-voeding was er in 1994 stellig over. Zeewier zou de wereld gaan veroveren. Hij durfde zelfs de vergelijking te maken met het succes van Coca-Cola. Binnen dertig jaar na de uitvinding was de frisdrank een wereldhit. De Waart verwachtte dat in 1994 van zeewier ook. Tot dusverre is zijn voorspelling niet uitgekomen. Toch doen groene voedselpioniers in de Oosterschelde wederom een nieuwe poging. Zal het deze keer wel lukken om Nederland en de wereld massaal aan het zeewier te krijgen?

In heel Europa wordt het geluid van radicaal rechts sterker. Mensen voelen zich bedreigd door de komst van migranten en zoeken naar verbondenheid en Heimat, oude begrippen in een nieuw jasje. Inmiddels is er sprake van een assertief opererende ultra-rechtse beweging.

In ‘Radicaal Rechtse Voorhoede’ zijn een aantal belangrijke kopstukken van de Identitairen te zien. Ze zien er hip uit, hebben gelikte PR en zijn allervriendelijkst. Maar intussen is hun ideologie onversneden extreem-rechts.

‘Dat beeldje van die adelaar, is dat niet wat Drittes Reich-achtig?’ ‘O dat, nee hoor. Gewoon op een vlooienmarkt gevonden. Zag er mooi uit.’

In de uitzending 'Verslaafd aan het algoritme' wordt er gekeken naar de geautomatiseerde beslissingssystemen die ongemerkt meer en meer ons leven bepalen. Een verzameling van reacties op Twitter.

Of je een baan krijgt of een hypotheek, wie er vervroegd wordt vrijgelaten uit de gevangenis: algoritmes bepalen steeds vaker de grote beslissingen in ons leven. Want algoritmes zijn sneller en efficiënter dan mensen. Maar nemen ze ook altijd betere beslissingen? En hoe ziet een samenleving eruit waarin we gestuurd worden door big data en computercode?

De methode die Cambridge Analytica gebruikte, was ooit ontwikkeld door een wetenschapper, die hele ándere bedoelingen had met deze techniek. Michal Kosinski, psycholoog van Pools afkomst, was vooral geïnteresseerd hoe we met algoritmes preciezer psychologische profielen van mensen in kaart kunnen brengen. Cambridge Analytica bood hem een half miljoen dollar voor zijn psychologische profielen, dat aanbod heeft hij afgeslagen. Daarna ging het bedrijf er alsnog met zijn methode - en de data van miljoenen Facebook gebruikers -vandoor. Regisseur Jos de Putter interviewde hem vorig jaar op de campus van Stanford University. Chris Kijne sprak hem over het interview en de interessante, dwarse ideeën van Kosinski

Ons leven schijnt er inmiddels grotendeels door bepaald te worden. Het algoritme, vroeger alleen gebruikt in de geheimtaal van wiskundigen, lijkt als een geest uit de fles te zijn ontsnapt en kent ons dankzij mysterieuze berekeningen van megadata inmiddels beter dan wij onszelf. De angst groeit dat het algoritme het ontembare monster zal blijken te zijn dat de macht over ons over zal nemen. Met dank aan Muhammad ibn Musa al-Khwarizmi, de Perzische wiskundige die in de 9e eeuw de basis legde voor de moderne wiskunde en wiens naam in verlatijnste vorm (“Algorismi”) voortleeft in het monster dat vooral dankzij Facebook de privacy-discussie op scherp zet..

Computeralgoritmen nemen steeds vaker belangrijke beslissingen over ons. Kunnen ze ons ook uitleggen hoe ze dat precies doen?

Hoe overwinnen we toenemende vervreemding, eenzaamheid en ecologische rampspoed? Er is een nieuw verhaal nodig om de samenleving te bevrijden van het allesoverheersende rendementsdenken.