De meest spraakmakende Tegenlicht-afleveringen van dit jaar
Bij VPRO Tegenlicht ontdekte je dit jaar nieuwe woorden zoals 'Symbioceen', 'cleanroom' en 'meta'. Het woord ‘chaos’ kreeg een nieuwe betekenis en het woord ‘vrijheid’ was niet meer zo vanzelfsprekend. De twintig afleveringen van 2022 zijn allemaal een kijkje waard, maar wij selecteerden er vijf die je sowieso gezien moet hebben.
de meest spraakmakende Tegenlicht-afleveringen van 2022
Bij VPRO Tegenlicht ontdekte je dit jaar nieuwe woorden zoals 'Symbioceen', 'cleanroom' en 'meta'. Het woord ‘chaos’ kreeg een nieuwe betekenis en het woord ‘vrijheid’ was niet meer zo vanzelfsprekend. De twintig afleveringen van 2022 zijn allemaal een kijkje waard, maar wij selecteerden er vijf die je sowieso gezien moet hebben.
Stijn Goossens, 22 december 2022
het geheim van ASML
Na elf jaar kreeg onze regisseur Kees Brouwer dit jaar eindelijk een kijkje binnen de muren van het meest waardevolle bedrijf van Nederland. Het Brabantse ASML is namelijk de enige in de wereld die de allerbeste computerchip-machines kan bouwen. En de wereld schreeuwt om chips. Wat doet de geopolitieke en economische druk met het bedrijf? En kan ASML de snel groeiende vraag naar nieuwe en betere chips wel aan?
A chip down memory lane: zo werd ASML de allergrootste
ASML is een onmisbare schakel in de microchip-industrie. Het is het meest waardevolle bedrijf van Nederland en staat wereldwijd op plek 36 in de lijst met hoogst gewaardeerde ondernemingen. Hoe heeft een bedrijf uit Veldhoven zo’n sleutelrol weten te bemachtigen?
het geheim van ASML
Wie zijn de mensen achter de meest geavanceerde machines in de geschiedenis van de mensheid? In Brabant staat een van 's werelds grootste aanjagers van technologische vooruitgang: ASML. Het levert machines die chips maken op een schaal van maar enkele nanometers. En de wereld schreeuwt om chips. VPRO Tegenlicht kreeg toegang tot het reilen en zeilen bij het high-tech bedrijf en volgde een aantal medewerkers.
de wereldkaart volgens China
We staan op een keerpunt in onze geschiedenis. Grootmacht Rusland toont zijn dictatoriale spierballen met de invasie in Oekraïne en die andere grootmacht, China, neemt ook steeds duidelijker positie in. Volgens de prognoses zal China, met haar 1,4 miljard inwoners, ergens in de komende twintig jaar de VS inhalen als economische wereldmacht.
VPRO Tegenlicht onderzoekt vanuit verschillende perspectieven wat de mogelijke toekomstscenario’s zijn voor dit nieuwe geopolitieke centrum van de wereld. Hoe ziet de wereldkaart er volgens China uit? En gaat dat ook onze wereldkaart worden?
De wereldkaart volgens China
Komende twintig jaar zal het zwaartepunt van de wereldeconomie verschuiven naar de Indo-Pacific regio, de landen rond de Indische en Stille Oceaan. Hoe ziet de wereld eruit als China straks de economische wereldleider is?
de voedsel BV
Het kleine Nederland is na Amerika het grootste exportland voor veeteelt. Fotograaf en documentairemaker Kadir van Lohuizen legde vast hoe dat eruit ziet. Zoveel efficiënte voedselproductie met zo weinig ruimte. Deze aflevering van VPRO Tegenlicht is niet helemaal gepast tijdens de feestdagen, of misschien juist wel. Want weet jij waar jouw Kerstmaaltijd vandaan komt?
'We moeten ons voedselsysteem weer gezellig maken'
Terwijl andere landen trots zijn op de smaak en kwaliteit van hun voedsel, lijken we in Nederland vooral trots op hoeveel ‘ons kleine landje’ produceert. Maar de intensieve invoer, productie en uitvoer van exportland Nederland heeft ook zijn keerzijde. ‘Het begint één grote, ongezellige plantage te worden.’ Hoe kan het anders?
De voedsel BV
Het kleine Nederland is na de Verenigde Staten de grootste voedselexporteur ter wereld. Fotograaf en documentairemaker Kadir van Lohuizen laat zien hoe dat eruitziet. Hij geeft een ontluisterend kijkje in de keuken van onze voedselindustrie.
rebranding chaos
Dat K-woord… Kapitalisme! Daar moeten we vanaf, als het van Abel van Gijlswijk ligt. De wereld is namelijk onder invloed van de magie van het kapitalisme. Als zanger van punkband Hang Youth geeft Abel letterlijk en figuurlijk een stem aan een generatie die zich op allerlei vlakken belazerd voelt. Of het nu gaat over betaalbaar wonen, het klimaat, of de rijken die minder belasting betalen dan de rest. In nummers van gemiddeld een minuut verwoordt hij de onvrede van iedereen die voelt dat er ergens iets niet klopt.
VPRO Tegenlicht volgde Abel in zijn strijd tegen het kapitalisme. Een aflevering die blijvende chaos heeft aangericht bij ons op de redactie van VPRO Tegenlicht. Welkom in de wereld van Abel van Gijlswijk. Alles moet beter. Binnen 24 uur.
We zijn allemaal hypocriet en dat kan ook niet anders
Activisten worden vaak als hypocriet bestempeld. Ze protesteren tegen fossiele bedrijven, maar dragen synthetische kleding. Maar kan je deze hypocrisie wel vermijden? En moet dat überhaupt de focus zijn?
Rebranding Chaos
Hoe kunnen we de bezwering van onze kapitalistische wereldorde verbreken? Als zanger van punkband Hang Youth roept Abel van Gijlswijk op geheel eigen wijze op tot anarchie
wat als de handel stilvalt?
In 2022 werd steeds vaker duidelijk dat de wereldwijde handelsmarkt, die als geoliede machine georganiseerd was, zijn gebreken vertoont. De oorlog in Oekraïne, klimaatverandering en de coronapandemie zorgen voor grote schaarste in grondstoffen en voedsel. Met lege winkelschappen en lange levertijden tot gevolg. Hoe moeten we omgaan met lange, complexe supply chains, die regelmatig onverwacht stilvallen?
Dit plakbandbedrijf wil kennis en kunde weer naar Nederland halen
Toenemende geopolitieke spanningen, extremer weer en allerlei crises leggen de kwetsbaarheid van internationale handelsstromen bloot. Het Brabantse plakbandbedrijf All Tape Supplies wil daarom lokaler gaan produceren.
Wat als de handel stilvalt?
De lange, complexe internationale handelsstromen functioneren niet meer zo gesmeerd als voorheen. Met lege schappen tot gevolg. Hoe moeten we omgaan met lange internationale supply chains, die regelmatig onverwacht stilvallen?
volg tegenlicht:
De toekomst in je inbox
Je bent er bijna...
Om de nieuwsbrief te ontvangen doe je het volgende:
- Open je e-mail en zoek naar een bericht van ons
- Bevestig je e-mailadres
- Je ontvangt nu regelmatig onze nieuwsbrief 🥳