Hoe kunnen we de bezwering van onze kapitalistische wereldorde verbreken? Als zanger van punkband Hang Youth roept Abel van Gijlswijk op geheel eigen wijze op tot anarchie.
De wereld is betoverd. Compleet onder invloed van de magie van het K-woord: kapitalisme, dat alle vormen van verzet en rebellie opslokt en te vermarkt. Als een moderne alchemist probeert van Gijlswijk zijn eigen formule te vinden om als alternatief voor het kapitalisme de chaos in de markt te zetten.
Abel van Gijlswijk geeft letterlijk en figuurlijk een stem aan een generatie die zich op allerlei vlakken belazerd voelt: of het nu gaat over betaalbaar wonen, het klimaat, of de rijken die minder belasting betalen dan de rest. In nummers van gemiddeld een minuut verwoordt hij de onvrede van iedereen die voelt dat er ergens iets niet klopt.
Ingefluisterd door niemand minder dan het linkse denkbeest Slavoj Žižek, en in de geest van de overleden Britse schrijver Mark Fisher, auteur van het invloedrijke Capitalist Realism, werkt hij nu aan een radicaal theaterstuk waarin hij zijn aanval op ‘het kapitalistische gelul’ onderbouwt.
Kom naar de Meet Up in Pakhuis de Zwijger
bezoek de site voor meer informatie
Dit seizoen bij Tegenlicht
Dit najaar gaat Tegenlicht verder met de zoektocht naar ontwikkelingen die de toekomst zullen bepalen. Tegenlicht is tweewekelijks op maandagavond te zien op NPO 2, afwisselend om 22.15 uur en 20.20 uur. Deze onderwerpen staan dit seizoen op de planning.
lees meer
Portret van protest
In deze serie portretten geven activisten hun visie op de toekomst van protest.
Achter de schermen van het Woonprotest
Kan het Woonprotest uitgroeien tot een grote brede beweging? VPRO Tegenlicht-redacteur Tom Reijner liep mee met de jonge organisatoren van het protest tijdens de voorbereiding.
Waarom er in Nederland zoveel daklozen zijn
Zijn vader werd op straat gezet toen hij een kind was. Nu strijdt stadsgeograaf Cody Hochstenbach tegen het overheidsbeleid dat al jaren steeds meer Nederlanders dakloos maakt.
Dertien argumenten tegen reclame
Overspoeld worden door reclame; we hebben het niet eens meer in de gaten. Is die machtsstrijd om onze aandacht nog wel van deze tijd, vroeg researcher William zich af. Dit zijn dertien bedenkingen bij reclame in de publieke ruimte.
Waarom socialisme een kans verdient
Veel jongeren voelen zich genaaid door het systeem. Onder het motto ‘alles moet beter’ eisen zij radicale verandering. Is old-fashioned links terug van weggeweest?
Waarom het tijd is voor een jongerenrevolutie
Kansloos op de woningmarkt, studeren via Zoom, geen werk, maar wél een torenhoge studieschuld. En wie gaat straks de kosten van de (klimaat)crisis betalen? Jongeren zijn dé dupe van politiek beleid. Tijd voor een jongerenrevolutie?
Weg met politici: we moeten NU het heft in eigen hand nemen
Niet rekenen op politici, maar zelf doen: directe confrontatie, stopzetting en ontmanteling van alles wat klimaat, milieu en leven bedreigt. Daarvoor pleit schrijver en anarchist Peter Storm.
Waar Žižek beweert dat het makkelijker is geworden om het einde van de wereld voor te stellen dan het einde van het kapitalisme, gaat Van Gijlswijk toch vol verbeelding op zoek naar een alternatief. En je hoeft volgens hem heus niet altijd het allerheiligste boontje te zijn om toch mee te werken aan het ondergraven van de kapitalistische wereldorde.
VPRO Tegenlicht kijk met hem mee tijdens het schrijven van teksten, het optreden tijdens protesten, het aanscherpen van zijn theaterstuk en met zijn zoektocht naar de sleutel van de kapitalistische magie in de Bibliotheca Philosophica Hermetica, een exclusieve verzameling eeuwenoude esoterische, gnostische en verboden geschriften.
Welkom in de wereld van Abel van Gijlswijk. Alles moet beter. Binnen 24 uur.
Regie: Kees Brouwer
Research: Arnout Arens
Productie: Marie Schutgens
Eindredactie: Doke Romeijn & Geert Rozinga
over de sprekers ↓
Abel van Gijlswijk
Frontman van Hang Youth
Als zanger van de punkband Hang Youth geeft Abel van Gijlswijk (31) letterlijk en figuurlijk een stem aan een generatie die zich op allerlei vlakken belazerd voelt: of het nu gaat over betaalbaar wonen, het klimaat, of de rijken die minder belasting betalen dan de rest. In nummers van gemiddeld een minuut verwoordt hij de onvrede van iedereen die voelt dat er ergens iets niet klopt. Waarom maar een minuut? Als je je statement niet in korte tijd kan maken dan is het geen echt statement, volgens de filosofie van Hang Youth.
Het is geen verrassing dat de band het goed doet tijdens demonstraties. Zo traden ze in 2020 op bij een protest van Extinction Rebellion op de Zuidas en gaven ze in 2021 een optreden tijdens het Woonprotest in het Westerpark. Ook bracht Hang Youth samen met Gotu Jim het nummer ‘IK BETAAL ME STUFI NIET TERUG’ uit voor het Compensatieprotest op het Museumplein.
Volgens Abel is chaos echt. Alle orde is bedacht. ‘Alles wat je voor waar aanneemt, is eigenlijk een verhaaltje.’ Zo is ook het kapitalisme een construct. Het presenteert zich als de enige mogelijke werkelijkheid, maar volgens Abel is dat onzin. En Hang Youth moet de betovering van het kapitalisme verbreken.
Daarom vertaalt Abel ‘academische shit’ voor een breder publiek, ‘zodat iedereen het gereedschap heeft om erover te praten.’ Je moet eerst snappen dat iets ‘gelul’ is om je een alternatief voor te kunnen stellen, aldus Abel. Momenteel werkt hij aan een radicaal theaterstuk waarin hij zijn aanval op ‘het kapitalistische gelul’ onderbouwt.
meer zoals 'Rebranding Chaos'
Wonen buiten de box
We zitten middenin een wooncrisis, die vooral jonge mensen treft. De overheid heeft de regie losgelaten, maar de markt lost de woningnood niet op. Dus hoe kun je nu nog betaalbaar wonen in Nederland? En hoe komen we aan 1 miljoen nieuwe woonplekken voor 2030? Wordt het bouwen, bouwen, bouwen, voor iedereen een doosje van beton, of kan de woningnood ook creatiever en duurzamer worden opgelost? VPRO Tegenlicht doorkruist Nederland op zoek naar inspirerende oplossingen voor het wonen van de toekomst, en presenteert zowel online als op TV een optimistische voorhoede van woonpioniers. Wat kunnen we van ze leren?
Time rebels
De tirannie van de tijd, van het nu, vertroebelt het zicht op waar het werkelijk over gaat: de grote problemen van de toekomst. Volgens Roman Krznaric hebben we vergezichten nodig om de klimaatcrisis te lijf te kunnen. En jongeren zouden meteen een stem moeten krijgen bij de politieke beslissingen van nu, vindt hij.
Mijn bullshitbaan
Meer dan twintig procent van de werkende mensen in het Westen heeft het idee dat wat ze doen helemaal geen zin heeft. Toch werken ze zich een ongeluk en verdienen samen miljarden. Waarom stoppen we niet gewoon met die bullshitbanen?
Voor wie gaan we bouwen, bouwen, bouwen?
Catherine (33) heeft al jaren gewoon een baan, maar geen vaste woonplek. Terwijl vastgoedprojecten voor middeninkomens als paddenstoelen uit de grond schieten, vallen mensen zoals zij buiten de boot.
De klimaatstrijders (1): Pippi van Ommen
Hoewel steeds meer mensen doordrongen raken van het grote klimaatprobleem, hebben veel klimaatstrijders het idee nog altijd een roepende in de woestijn te zijn. De politici lijken de urgentie niet echt te voelen. Hoe kan dat? En wat doet zo’n zich voltrekkende ramp met je persoonlijk?
Het einde van de manager
De rol van de manager ligt onder vuur. Drie organisaties laten zien hoe zij werknemers de macht geven en zelfsturing de ruimte bieden.
De toekomst van protest
Wat is de toekomst van protest nu we niet alleen gedwongen worden afstand te houden, maar ook online aan steeds indringendere en verfijndere surveillance systemen worden onderworpen? Tegenlicht onderzoekt de toekomst van protest.
Rebellen tegen reclame
We vinden het zo normaal dat we het niet eens meer zien: reclame. Toch gaat een voorhoede van activisten, burgemeesters, columnisten en juristen steeds zichtbaarder de strijd aan tegen alomtegenwoordige reclame. In een ontwikkelde informatiesamenleving als de onze is iedereen toch zelf wel in staat om de juiste keuzes te maken? Hoe zou een toekomst zonder reclame eruit kunnen zien, en hoe zou die gefinancierd kunnen worden?