Publicaties

Om ons te beschermen tegen dataroof van grote techbedrijven hebben we betere collectieve regels nodig. Maar tot het zover is, kunnen we zelf ook betere keuzes maken. We zetten er een aantal op een rij.

Google, Microsoft, Facebook: bijna iedereen maakt er gebruik van. Maar achter deze techbedrijven gaat een schimmige wereld schuil waarin alle data die we achterlaten op het internet worden geroofd en vervolgens verkocht aan adverteerders.

We volgen al meer dan vijftien jaar de ontwikkelingen rond data en BigTech. Hoogleraar Shoshana Zuboff luidt nu echt de noodklok: we zijn massaal slachtoffer van de grootste dataroof in de geschiedenis. Deze Tegenlicht-afleveringen voorspelden het al.

'De grote dataroof', zo heet Roland Duongs VPRO Tegenlicht-aflevering die in het teken staat van Shoshana Zuboffs boek The Age of Surveillance Capitalism. ‘Ooit was ik van mij, nu ben ik van hen.’

De maatregelen rond CO2 en stikstof leggen de bouwwereld plat. Kan het ook anders? Ja, zegt de directeur van het Amsterdamse Hotel Jakarta, een klimaatneutraal hotel dat is opgetrokken uit CLT-hout. Waarom zet Harry Westers zet zich actief in om meer aan het milieu te doen dan wet- en regelgeving van hem verlangt?

De Dutch Design Week is in volle gang. Je komt ogen en oren te kort in Eindhoven en je stappenteller slaat op hol. Zin om even bij te komen terwijl je intussen de toekomst verkent? Wij geven je vijf redenen om zeker even binnen te stappen in de VPRO-woonkamer.

Houtbouw heeft investeerders nodig. Hoe welwillend staan woningcorporaties tegenover dit duurzame materiaal? We maakten een rondje langs de vijf grootste woningcorporaties.

Ruim dertig jongeren uit heel Europa, waaronder Anuna de Wever, zeilen momenteel van Amsterdam naar de grootste VN-klimaattop van het jaar: COP25, in Chili. Rosa Hofgärtner (25), masterstudent klimaatbeleid en ex-stagiair van VPRO Tegenlicht, zeilt mee en doet verslag.

Nederland staat voor een paradoxale opgave: meer bouwen en minder uitstoten. Om de woningnood op te lossen moeten er voor 2050 in Nederland meer dan één miljoen woningen worden gebouwd. Maar met onze huidige manier van bouwen (voornamelijk met beton) overschrijdt dat milieunormen. Biedt bouwen met hout de oplossing?

In Nederland zijn we gewend om met staal en beton te bouwen. Goedkoop en handig, maar echt duurzaam is het niet. Houtbouwers hebben de toekomst. Maar volgens kunstenaar en theatermaker Lucas De Man moeten we verder gaan, radicaler zijn. Voor de Dutch Design Week bouwt hij samen met zijn Stichting Nieuwe Helden een paviljoen dat bijna volledig is opgetrokken uit biologisch afbreekbaar materiaal. Om daarmee de vele bezoekers, bouwers en bedrijven aan het denken te zetten. Tegenlicht-redacteur Tom Reijner treft De Man in Eindhoven en krijgt een rondleiding door het ingenieuze schimmelpaviljoen. Waarom moest deze constructie er komen? Hoe past dit concept binnen zijn kunstenaarschap? En hoe krijg je de bouwers mee?

Een project dat zo inspirerend is dat mensen over heel de wereld mee willen doen: ontwerper Dave Hakkens bedacht simpele machines om op kleine schaal plastic te recyclen en startte een revolutie. Hoe gaat het nu?

De maatregelen rond CO2 en stikstof leggen de bouwwereld plat. Kan het ook anders? Ja, zegt de directeur van het Amsterdamse Hotel Jakarta, een klimaatneutraal hotel dat is opgetrokken uit CLT-hout. Waarom zet Harry Westers zet zich actief in om meer aan het milieu te doen dan wet- en regelgeving van hem verlangt?

Iedere dag verzenden we wereldwijd 7 miljard emoji’s naar elkaar. Hoewel de kleurige icoontjes niet meer zijn weg te denken uit onze dagelijkse communicatie, is weinig bekend over het Emoji Committee, de commissie die in Californië bepaalt welke emoji’s wel/niet in ons toetsenbord komen. Regisseur Mea Dols de Jong kreeg er een voet tussen de deur…

In 2011 doet de emoji zijn intrede: onschuldige icoontjes die gevoelens en objecten uit de werkelijkheid uitdrukken. Wie kan daar nou een probleem mee hebben? Een 🌸 -lezing.

Het klimaatakkoord van Parijs stelt dat de CO2 uitstoot in 2050 gereduceerd moet zijn tot nul. Hoe verloopt de duurzaamheidstransitie van Shell? Wat is er nodig om zo’n groot internationaal bedrijf van koers te laten wijzigen? Bestaat de energiegigant überhaupt nog in 2050? En zo ja, wat voor een bedrijf zal het dan zijn? VPRO Tegenlicht volgt vier mensen die het verduurzamen van Shell als missie hebben: een klimaatadvocaat, een jonge aandeelhouder, een energiejournalist en een voormalig Shell bestuursvoorzitter.

Milieudefensie daagt Shell voor de rechter. Hoe is het zover gekomen en waar staan we nu? We zetten de belangrijkste feiten voor je op een rijtje.

Nooit eerder leefde de mens in zo’n vrije, veilige en toegankelijke wereld als vandaag. Armoede en criminaliteit nemen wereldwijd af, de levensverwachting en het opleidingsniveau stijgen. Toch heeft deze welvarende wereld ook een keerzijde. Niet alleen putten we de aarde uit, ook vragen we veel van ons eigen vermogen. “We hebben een samenleving gecreëerd waar wij als mens eigenlijk niet meer aan kunnen voldoen” zegt psychiater-filosoof Damiaan Denys. Zit de echte crisis in onszelf?

Wie kritisch of cynisch is, heeft het begrepen. Wie droomt en hoop houdt, is naïef. Maar: om te overleven in donkere tijden, moet dat wijdverspreide idee radicaal op de schop, betoogt historica Rebecca Solnit.