Publicaties

Nog altijd lijken de protesten in Hongkong geen einde in zicht te hebben. Hoe wordt dit verzet ervaren door Nederlandse jongeren die een persoonlijke connectie met Hongkong hebben? Dit zijn verhalen van twee Hongkongs-Nederlandse jongeren en een Chinees-Nederlandse geadopteerde die de protesten van dichtbij hebben meegemaakt of hebben gevolgd.

Pech voor klimaatactiviste Anuna de Wever (18) en meer dan dertig andere jongeren die zeilden naar de nu afgelaste VN-klimaattop in Chili vanwege de daar aanhoudende protesten. Wat nu? Toch oversteken, vertelt medezeiler Rosa ons telefonisch, die ook Anuna uitgebreid sprak.

De straat opgaan! Het was jarenlang wat stiller aan het protestfront, maar in tal van landen en steden nemen de protesten ineens toe: Hongkong, Catalonië, Libanon, Irak, Chili, Oekraïne, en Engeland (Brexit!). Bij ons: Extinction Rebellion en klimaatstakingen, maar ook de boeren (de tractor als protest-vehikel) en de bouwsector (de shovel als protest vehikel) maken op hun eigen manier een vuist.

Onze uitzending 'Houtbouwers' heeft enórm veel losgemaakt: onze kijkersmail ontplofte, de Meet Ups zaten stampvol en de architecten uit de uitzending werden overladen met positieve reacties. Marco Vermeulen: 'Mensen hebben het gevoel dat er een beweging is gestart'.

Hout heeft de toekomst, maar wie geeft het bouwmateriaal de kickstart die het nodig heeft? VPRO Tegenlicht vond drie woningcorporaties die de houten eeuw al hebben omarmd.

Verreweg het meeste oceaanplastic komt uit maar duizend rivieren, zegt The Ocean Cleanup. De startup ontwierp een boot die binnen vijf jaar dat plastic uit die rivieren moet halen.

Harvard-professor Shoshana Zuboff schreef een monumentaal boek over de nieuwe economische orde: The Age of Surveillance Capitalism. In deze uitzending van VPRO Tegenlicht trekt Zuboff de sluiers weg van Google en Facebook, en onthult een genadeloze gedaante van het kapitalisme waarin niet natuurlijke hulpbronnen, maar de burger zelf als grondstof fungeert. Hoe kunnen burgers de zeggenschap over hun data terugkrijgen?

Om ons te beschermen tegen dataroof van grote techbedrijven hebben we betere collectieve regels nodig. Maar tot het zover is, kunnen we zelf ook betere keuzes maken. We zetten er een aantal op een rij.

Google, Microsoft, Facebook: bijna iedereen maakt er gebruik van. Maar achter deze techbedrijven gaat een schimmige wereld schuil waarin alle data die we achterlaten op het internet worden geroofd en vervolgens verkocht aan adverteerders.

We volgen al meer dan vijftien jaar de ontwikkelingen rond data en BigTech. Hoogleraar Shoshana Zuboff luidt nu echt de noodklok: we zijn massaal slachtoffer van de grootste dataroof in de geschiedenis. Deze Tegenlicht-afleveringen voorspelden het al.

'De grote dataroof', zo heet Roland Duongs VPRO Tegenlicht-aflevering die in het teken staat van Shoshana Zuboffs boek The Age of Surveillance Capitalism. ‘Ooit was ik van mij, nu ben ik van hen.’

De maatregelen rond CO2 en stikstof leggen de bouwwereld plat. Kan het ook anders? Ja, zegt de directeur van het Amsterdamse Hotel Jakarta, een klimaatneutraal hotel dat is opgetrokken uit CLT-hout. Waarom zet Harry Westers zet zich actief in om meer aan het milieu te doen dan wet- en regelgeving van hem verlangt?

De Dutch Design Week is in volle gang. Je komt ogen en oren te kort in Eindhoven en je stappenteller slaat op hol. Zin om even bij te komen terwijl je intussen de toekomst verkent? Wij geven je vijf redenen om zeker even binnen te stappen in de VPRO-woonkamer.

Houtbouw heeft investeerders nodig. Hoe welwillend staan woningcorporaties tegenover dit duurzame materiaal? We maakten een rondje langs de vijf grootste woningcorporaties.

Ruim dertig jongeren uit heel Europa, waaronder Anuna de Wever, zeilen momenteel van Amsterdam naar de grootste VN-klimaattop van het jaar: COP25, in Chili. Rosa Hofgärtner (25), masterstudent klimaatbeleid en ex-stagiair van VPRO Tegenlicht, zeilt mee en doet verslag.

Nederland staat voor een paradoxale opgave: meer bouwen en minder uitstoten. Om de woningnood op te lossen moeten er voor 2050 in Nederland meer dan één miljoen woningen worden gebouwd. Maar met onze huidige manier van bouwen (voornamelijk met beton) overschrijdt dat milieunormen. Biedt bouwen met hout de oplossing?

In Nederland zijn we gewend om met staal en beton te bouwen. Goedkoop en handig, maar echt duurzaam is het niet. Houtbouwers hebben de toekomst. Maar volgens kunstenaar en theatermaker Lucas De Man moeten we verder gaan, radicaler zijn. Voor de Dutch Design Week bouwt hij samen met zijn Stichting Nieuwe Helden een paviljoen dat bijna volledig is opgetrokken uit biologisch afbreekbaar materiaal. Om daarmee de vele bezoekers, bouwers en bedrijven aan het denken te zetten. Tegenlicht-redacteur Tom Reijner treft De Man in Eindhoven en krijgt een rondleiding door het ingenieuze schimmelpaviljoen. Waarom moest deze constructie er komen? Hoe past dit concept binnen zijn kunstenaarschap? En hoe krijg je de bouwers mee?

Een project dat zo inspirerend is dat mensen over heel de wereld mee willen doen: ontwerper Dave Hakkens bedacht simpele machines om op kleine schaal plastic te recyclen en startte een revolutie. Hoe gaat het nu?