Mobiliteit van morgen

Hoe verplaatsen wij ons in de toekomst? Twee toekomstdenkers nemen innovaties onder de loep die mobiliteit voor het jaar 2040 duurzaam en toekomstbestendig kunnen maken.
Dat mensen zich in de toekomst minder zullen verplaatsen, dat ze minder gaan reizen en vliegen is grotendeels een illusie. De zogenaamde Marchetti constante bepaalt dat de mens voor de woon-werkafstand gemiddeld 1 uur en 6 minuten per dag onderweg is, op welke manier dan ook. We gaan anno 2022 alleen sneller en verder reizen. Maar dat moet schoner, duurzamer, veiliger, slimmer en betaalbaar. Hoe kan mobiliteit in de toekomst minder beslag leggen op de planeet, de economie en de samenleving?

Kom naar de Meet Up in Pakhuis de Zwijger
bezoek de site voor meer informatie

Dit seizoen bij Tegenlicht
Dit najaar gaat Tegenlicht verder met de zoektocht naar ontwikkelingen die de toekomst zullen bepalen. Tegenlicht is tweewekelijks op maandagavond te zien op NPO 2, afwisselend om 22.15 uur en 20.20 uur. Deze onderwerpen staan dit seizoen op de planning.
lees meer

Paprikaplanken en koffiepanelen: is dit het huis van de toekomst?
Op de Floriade in Almere staat een huis gebouwd uit honderd biobased materialen. Het is circulair en modulair, en laat zien hoe we huizen in de toekomst kunnen gaan bouwen

Hoe wordt Europa minder afhankelijk van Russisch gas?
De oorlog in Oekraïne maakt des te meer duidelijk dat Europa in haar energievoorziening te afhankelijk is van Rusland. Volgens Diederik Samsom, architect van de Green Deal, hadden we de energietransitie al veel eerder moeten doorvoeren.

Twee dilemma's van de energietransitie
De oorlog in Oekraïne heeft de energietransitie in een stroomversnelling gebracht. Brussel wil als een gek gaan vergroenen. Maar de energietransitie kent veel verschillende factoren waar rekening mee moet worden gehouden. Hoe houden we alle ballen in de lucht? Tijdens de Meet Up komen twee belangrijke vraagstukken naar voren.

Vier vragen over ‘direct air capture’
Het lukt ons maar niet om flink minder CO2 in de atmosfeer te brengen. Maar wat als we het er uit kunnen halen? Vier vragen over ‘direct air capture’-technologie.

Vier vragen over de vastestofbatterij
Batterijen vormen een bottleneck in de energietransitie. De vastestofbatterij moet voor een flinke doorbraak gaan zorgen. Maar wat is het eigenlijk?

De toekomst van mobiliteit in zeven inzichten
Elf Nederlandse experts buigen zich in een recent rapport over de toekomst van mobiliteit. Hoe gaan we ons in de toekomst verplaatsen en wat is daarvoor nodig? VPRO Tegenlicht selecteerde zeven belangrijke inzichten.

‘er is in Nederland meer parkeerruimte voor auto’s dan woonruimte voor mensen’
We denken veel te beperkt over de rol van mobiliteit in onze publieke ruimte, zegt ‘fietsprofessor’ Marco te Brömmelstroet. En dat levert hele domme keuzes op.

Duurzaam reizen in de toekomst: hoe ziet dat eruit?
Stel we mochten ons vervoerssysteem helemaal opnieuw ontwerpen: hoe zou dat eruitzien? Komen we in een wereld zonder auto's? In deze podcast werpen Maarten Steinbuch en Carlo van de Weijer hun licht op de zaak.
Uiteraard is elektrificatie de rode lijn in de huidige transitie van alle vormen van mobiliteit, van fiets tot vliegtuig. Fossiele brandstoffen worden uitgefaseerd en batterijtechnieken verbeteren exponentieel. Maar wat kan de technologie van morgen nu al verbeteren aan onze mobiliteit? Welke rol spelen planning, afstand en infrastructuur? En wat is de maatschappelijke impact van verplaatsingen?
Toekomstdenkers Maarten Steinbuch en Carlo van de Weijer hebben hun sporen verdiend als de grote vooruitdenkers van de TU Eindhoven. Samen met VPRO Tegenlicht nemen ze innovaties onder de loep die mobiliteit voor het jaar 2040 duurzaam en toekomstbestendig kunnen maken.
Regie: Rob van Hattum
Research: William de Bruijn & Daan Kuys
Montage: Jeroen van den Berk
Productie: Koos van de Merbel
Eindredactie: Doke Romeijn & Geert Rozinga
over de sprekers ↓

Carlo van de Weijer
hoogleraar aan de Technische Universiteit Eindhoven
Carlo van de Weijer (1966) studeerde werktuigbouwkunde aan de Technische Universiteit in Eindhoven (TU/e) en is cum laude gepromoveerd aan de Technische Universiteit in Graz. Nu is hij directeur van het Eindhoven AI System Institute aan de TU/e. Van de Weijer adviseert ministeries en bedrijven over de hele wereld over de toekomst van mobiliteit en is lid van de raad van toezicht van verschillende hightechbedrijven en start-ups.
Van de Weijer heeft veel ervaring in de auto-industrie. Zo werkte hij onder andere bij Siemens en TomTom. Verder schreef hij samen met Maarten Steinbuch een wekelijkse column voor het FD over de toekomst van mobiliteit en is hij een internationale spreker over exponentiële technologie en de toekomst van hightech, onder meer als faculteitslid van de Singularity University in Silicon Valley.

Maarten Steinbuch
hoogleraar aan de Technische Universiteit Eindhoven
Maarten Steinbuch werkte van 1987 tot 1999 bij Philips. Sinds 1999 is hij verbonden aan de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) waar hij in 2013 werd benoemd tot Distinguished University Professor. In zijn onderzoek kijkt hij onder andere naar autotechniek (met een focus op 'connected cars' en schone voertuigen), mechatronica en motion control. Steinbuch speelt een belangrijke rol in het debat over de invloed van nieuwe technologieën op de samenleving. Hij staat bekend als pleitbezorger van elektrische voertuigen.
In 2016 kreeg Steinbruch de Simon Stevin Meester onderscheiding, de hoogste Nederlandse onderscheiding voor wetenschappelijk technologisch onderzoek. Naast academicus staat Steinbruch overigens ook bekend als actief blogger en ondernemer. Hij is (mede)oprichter van meerdere start-ups en heeft negen patenten op zak. Steinbuch wordt dan ook beschouwd als een van de koplopers in het verbinden van de academische wereld met het bedrijfsleven. Samen met Carlo van de Weijer schreef hij columns voor het FD over de toekomst van de mobiliteit.
meer zoals 'Mobiliteit van morgen'

De race om de super batterij
Overal ter wereld zijn opslagtechneuten en batterijpioniers op zoek naar manieren om duurzame energie op te slaan. Van het ontwikkelen van snelle batterijen tot het opslaan van warmte in basalt en zout.

Een nieuwe orde
Het is urgenter dan ooit dat Europa zelfvoorzienend wordt op het gebied van energie. Dat gaat gepaard met grote machtsverschuivingen, zowel binnen als buiten de EU. Wat gaat de energietransitie betekenen voor de geopolitieke verhoudingen?

De rijdende robot
De manier waarop de mens zich verplaatst zal in de toekomst drastisch veranderen. Het duurt niet lang meer voordat de zelfrijdende auto de weg opgaat. Komen deze autonome voertuigen straks ook de stad in? Welke morele dilemma’s vloeien voort uit deze radicale transitie?

Deltaplan waterstof
Nederland wil in 2050 van het aardgas af zijn. Maar hoe? Omdat zonne- of windenergie lastig opgeslagen kan worden, lijken dat (nog) geen geschikte alternatieven. Daar kan waterstof bij helpen: een unieke eigenschap van de deeltjes maakt dat waterstof energie kan opslaan en transporteren. En toch: Nederland durft de stap niet te zetten. Het is hoog tijd voor een deltaplan.

Rijden op zon
Wat begon als een studentenchallenge, is nu de basis voor stekkerloze mobiliteit. Rijden we binnenkort allemaal in zonneauto's?

Groene vliegtuigpioniers
We vliegen er op los. Even snel een paar dagen naar de zon. Een weekend naar New York. Een vergadering in Londen. Het vliegtuig is lekker snel en wordt almaar goedkoper. Heerlijk toch? Niet helemaal. Vliegen is zo goedkoop geworden door een keiharde prijzenoorlog en jarenlange subsidies van overheden. Met het dalen van de prijzen is het aantal passagiersvluchten explosief gestegen. Vliegen dreigt daarmee de allergrootste bron van vervuiling te worden. Na jaren vertraging begint de elektrische auto er nu eindelijk te komen, maar waar is de groene revolutie in de lucht?